علل وزوز گوش و درمان آن (2)

علل وزوز گوش و درمان آن (2)

انواع وزوز گوش

۱. ذهنی

وزوز ذهنی یعنی صدای وزوز فقط توسط خود فرد شنیده می‌شود و در واقع این صدا اغلب ساخته و پرداخته ذهن خود او است این حالت شایع ‌ترین نوع وزوز گوش است که می‌تواند بر اثر آسیب‌های گوش خارجی، میانی و داخلی هم ایجاد شود. اختلال در مسیرهای شنوایی و حتی عفونت های گوشی می توانند در بروز این نوع وزوز مؤثر باشند.

۲. عینی

وزوز عینی یعنی پزشک نیز می‌تواند همان صدایی را که بیمار می‌شنود، حین معاینه بشنود. این عارضه تقریبا نادرتر است و نیاز به دقت بالای پزشک دارد و می‌تواند متاثر از اختلالات عروقی، ناهنجاری‌های گوش میانی یا انقباضات عضلانی ایجاد شود.

علل وزوز گوش

علل جسمی مختلفی موجب ایجاد وزوز گوش ‌می شوند. البته علت دقیق این عارضه در موارد بسیار زیادی هرگز تشخیص داده نمی‌شود. یکی از شایع‌ترین آسیب سلولی به گوش داخلی برمی‌گردد. پرزهای ریز و ظریفی که در گوش داخلی وجود دارند، در واکنش به فشار ناشی از امواج صوتی بسیار حساس هستند که به حرکت درمی‌آیند. این حرکت موجب تحریک گیرنده های شنوایی و درنتیجه آزادسازی سیگنال‌ الکتریکی از اعصاب و ارسال این سیگنال‌ها به مغز فرد می‌شود. مغز نیز سیگنال‌ دریافتی را به صوت تبدیل می‌کند. چنانچه پرزهای گوش داخلی آسیب ببینند، مثلا خمیده یا شکسته شوند، تکانه‌های الکتریکی اضافه‌ را به‌طور تصادفی و بدون دخالت علائم صوتی در مغز ایجاد می‌کنند که موجب وزوز می‌شود.

سایر علل شایع وزوز گوش عبارتند از:

بسیاری از افراد در سنین پیری و میانسالی معمولا از حدود ۶۰ سالگی دچار کاهش شنوایی و پیر گوشی می‌شوند. این نوع کم‌شنوایی ممکن است به وزوز گوش منجر شود.

۲. مواجهه با صدای بلند

صدای بلند مثل صدای ماشین‌آلات سنگین، ، جنگ‌افزارها و سایر تجهیزاتی از این قبیل  که باعث ایجاد صدای انفجار و صداهای بلندی می شود می تواند روی گوش داخلی و پرده گوش و روی شنوایی تأثیر سوء ‌بگذارد. انواع موزیک‌ پلیر‌های مانند آیپاد نیز درصورتی‌ که طولانی‌مدت با صدای بلند و یا با استفاده از هندزفری استفاده شوند، با عوارض شنوایی همراه خواهند بود. چنانچه بر اثر مواجهه‌ی کوتاه مدت با صدای بلند، مثلا با شرکت در کنسرت، یا گوش دادن به صدای بلند داخل ماشین ممکن است به صورت موقت به وزوز گوش دچار شوید، معمولا طولی نمی‌کشد که از این وضعیت خلاص می شوید. این درحالی است که مواجهه‌ طولانی‌مدت با صدای بلند می تواند باعث وزوز دائمی در گوش شود و آسیب‌های جبران‌ناپذیری به گوش وارد می‌کند.

۳. انسداد جرم گوش

جرم گوش با به ‌دام‌انداختن آلودگی‌ها و کاهش سرعت رشد عوامل بیماری‌زا در شنوایی و در گوش داخلی موجب محافظت از مجرای گوش می‌شود. اما انباشته شدن بیش‌ از حد جرم می‌تواند موجب کاهش شنوایی یا آسیب به پرده‌ی گوش شود و به شنیدن صدای ناخواسته و مزاحم بینجامد.

۴. تغییرات استخوانی گوش

«اُتواِسکلروز» می‌تواند موجب وزوز گوش شود. گفتنی است که این بیماری معمولا ریشه‌ی وراثتی و مادر زادی دارد و اغلب اکتسابی نیست .

۵. بیماری مِنییِر

شنیدن وزوز در گوش می‌تواند علائم «بیماری مِنییِر» باشد. این بیماری به نوعی اختلال گوش داخلی گفته می‌شود که بر اثر فشار غیر طبیعی بر  گیرنده های شنوایی در گوش و ایجاد صدا های مزاحم در مغز ناشی از مایع گوش داخلی به‌ وجود می‌آید.

۶. اختلالات مفصل گیجگاهی‌فکی

مفصل گیجگاهی‌فکی به مفصلی گفته می‌شود که در طرفین سر و در مقابل گوش‌ها، یعنی قسمتی که استخوان فک پایینی با جمجمه برخورد می‌کند، واقع است. اختلالات مربوط به این ناحیه می‌تواند موجب وزوز در گوش شود.

۷. آسیب‌های سر و گردن

آسیب‌های سر و گردن بر روی گوش داخلی، اعصاب و عملکردهای مغزی مرتبط با شنوایی تأثیر گذارند که این قبیل صدمات معمولا باعث وزوز فقط در یک گوش می‌شوند.

۸. تومور عصب شنوایی

تومور عصب شنوایی نوعی تومور غیرسرطانی و خوش‌خیم است که  در صورت تشخیص به موقع ان قابل درمان است و روی عصب جمجمه‌ای رشد می‌کند. این عصب از مغز تا گوش میانی کشیده شده و مسئول کنترل تعادل در گوش میانی و شنوایی است. این بیماری با عنوان «شوانومای وِستیبولار» در جامعه پزشکی شناخته می‌شود و معمولا فقط در یک گوش بروز می‌کند. وزوز گوش در موارد بسیار کمی بر اثر اختلالات رگ‌های خونی هم می تواند ایجاد شود که در این‌صورت «وزوز گوش ضربانی» نام دارد.

۹. تصلب شرائین (آترواِسکلروز)

قابلیت ارتجاعی بعضی از رگ‌های خونی اصلی متصل به گوش یا در مجاورت گوش میانی بر اثر افزایش سن و تجمع رسوبات کم می شود و درنتیجه موجب شنیده ‌شدن صدای ضربانی در گوش می‌شود. این نوع وزوز معمولا در هردو گوش هم بروز می‌کند.

۱۰. تومورهای سر و گردن

هر توموری که به رگ‌های خونی در ناحیه‌ی سر و گردن فشار وارد کند، به دلیل مجاورت با گوش و فشار بر روی گوش می‌تواند موجب وزوز گوش شود.

۱۱. فشار خون بالا

از عوامل افزایش‌دهنده‌ی فشار خون مانند استرس، الکل و کافئین موجب شنیدن صدای وزوز گوش می‌شوند.

۱۲. جریان خون آشفته

تنگی یا درهم‌ پیچش شریان‌ یا وریدهای گردنی مانند «ورید ژوگولار» می‌تواند به‌ علت ایجاد آشفتگی در جریان خون به وزوز گوش بینجامد. ناهنجاری‌های شریانی ‌وریدی به اتصالات غیرطبیعی بین شریان‌ها و ورید گفته می‌شود که می‌تواند به وزوز گوش بینجامد. این نوع وزوز گوش معمولا فقط در یک گوش احساس می شود.

افزون بر علل فوق، بعضی از فرآورده‌های دارویی هم در ایجاد وزوز گوش و این عارضه مؤثرند. هرچه دُز مصرفی این داروها بیشتر باشد، شدت وزوز گوش هم بیشتر خواهد شد اما چنانچه مصرف این قسم از داروها را کنار بگذارید، وزوز نیز در اغلب موارد از بین می‌رود.

این  داروها عبارتند از:

آنتی بیوتیک ها: اِریترومایسین، وَنکومایسین و نِئومایسین؛

آسپرین: درصورتی‌که با دُز غیرطبیعی مثلا ۱۲ عدد در روز برای رقیق کردن خون، مصرف شود.

عوامل افزایش‌دهنده‌ی خطر ابتلا به وزوز گوش

مواجهه با صدای بلند: مواجهه‌ ی طولانی‌مدت با صدای بلند به پرزهای ریز داخل گوش که پیام عصبی را  دریافت می کنند و گیرنده های حساس یه صوت هستند و صدا را از گوش به مغز منتقل می‌کنند، آسیب می‌زند. کسانی که در محیط‌های پرسروصدا کار می‌کنند مثل نوازندگان بیشتر از سایرین در معرض خطر قرار دارند.

سن: تعداد رشته‌های عصبی فعال در گوش با افزایش سن کاهش پیدا می کند و می توان باعث وت گوش شود.

جنسیت: وزوز گوش در مردان شایع‌تر است.

سیگار: سیگاری‌ها بیشتر در معرض وزوز گوش قرار دارند.

بیماری‌های قلبی و عروقی: بیماری‌هایی که روی جریان خون تأثیر می‌گذارند، مانند فشار خون یا تصلب شرائین، خطر ابتلا به وزوز گوش را زیاد می‌کند.