فلسفه ی ترس|لارس اسوندسن|خشایار دیهیمی

معرفی کتاب فلسفه ی ترس

همه ی ما در زندگی انواع ترس را تجربه کرده ایم. از تجربه های احساسی و فردی گرفته تا تجربه های گروهی و اجتماعی. بعضی از ترس ها ما را در جای خود میخکوب کرده و بعضی از ترس ها موجب جنب و جوش بیشتر ما شده است. ترس گاهی موجب اضطراب و گاهی موجب سکون ما است. برخی ترس ها که فوبیا خوانده می شوند ترس های ذاتی افراد مبتنی بر ژنتیک و تجارب خاص است. مثل ترس از حشرات، ارتفاع و حیوانات. اما این ها ترس های فلسفی نیستند. در بهترین حالت ترس هایی هستند که برای مقاصد پژوهشی و درک نورون ها و مکانیسم زیستی ترس استفاده می شوند. اما ترس هایی هستند که جنبه ی اجتماعی دارند، موجب کنترل گروه ها می شوند و رفتار سیاسی و اجتماعی آن ها را تغییر می دهند.

در زمان جنگ ویتنام ارتش آمریکا به اقبال عمومی برای رضایت مردم به جنگ و هزینه هایش نیاز داشت. بلیغاتی انجام شد که اگر با کمونیست ها در ویتنام رو به رو نشویم باید در آمریکا با آن ها بجنگیم. ترس ایجاد شده از تبلیغات با این مضمون به سرعت تاثیر خود را گذاشت. به خصوص که سال ها بر افسانه ی قدرت عظیم شوروی تاکید شده بود و همه ی مردم آمریکا از قدرت بمب های آن ها هراس داشتند.

طولی نکشید که همه ی مردم این جنگ را قبول کردند. بعد از مدتی سیل جوانان کشته شده در ویتنام شروع شد. یک استدلال ساده تبلیغات را شکست. اگر قرار است در ویتنام بمیریم چرا همین جا در آمریکا نمیریم؟ ترس از مرگ جوانان جای خود را به ترس از جنگ رو در رو با کمونیست های ویتنامی داد. به سرعت معلوم شد استدلال جنگ طلبان خودش هم افسانه بوده و اصلا ویتنامی ها و کمونیست ها توان حمله به آمریکا را ندارند. با حذف ترس اول به سرعت کمپین های ضد جنگ برپا شد. کندی با شعار پایان جنگ به ریاست جمهوری رسید و جنگ کمی بعد پایان یافت.

سیاست مداران به خوبی از ترس ما استفاده می کنند. با پیش رو نهادن فجایعی چون قحطی، مرگ، جنگ، فقر و... رای ها را به خود جلب می کنند و این شیوه بسیار بهتر از دادن وعده، کارایی خود را نشان داده است. ترس در اقتصاد، بهداشت، جامعه و هر جایی که فکرش را بکنید زندگی ما را جهت می دهد. کافی ست دقت کنید چه موقع و چگونه با ترس های خود تصمیماتی می گیریم که چه بسا غیر منطقی هستند.

کتاب فلسفه ی ترس اثری دیگر از نشر گمان است که نویسنده ی مشهور و نامدار معاصر لارس اسنودسن آن را نوشته است و مترجم بزرگ ایرانی خشایار دیهیمی ترجمه کرده است. موضوع کتاب که عجین با زندگی روزمره ی ما است شما را به خود جذب می کند، آن قدر که ترس از سوختن لباس و غذا و دیر رسیدن به قرار خود را فراموش می کنید تا کاملا به مسئله ی ترس پی ببرید. کتاب با مثال ها و استدلال هایش به شما نهیب می زند، شما را شوکه می کند و منطق را در انتخاب های آینده جایگزین ترس می کند. قطع مناسب کتاب و صفحه آرایی خوبش به جای ترس از خوانده نشدن، آرامش و لذت خواندن را هدیه می کند و احتمالا با یک بار خواندنش راضی نمی شوید.