بررسی فیلمهایی که ترکیبی از سینما وگیم هستند

بررسی فیلمهایی که ترکیبی از سینما وگیم هستند

تلفیق سینما و گیم یکی از ایده های جذابی است که میتواند طرفداران این دو هنر و صنعت را شیفته خود کند. سینما و گیم ویژگی های مشترک بسیاری دارند اما تفاوت های موجود باعث میشود این تلفیق در عین جذاب بودن، سخت و پیچیده نیز باشد.
برای مثال سریال «وست ورلد» دقیقا از چنین ایده ای استفاده میکند. شخصیتهایی در سریال حضور دارند که درگیر یک داستان از پیش نوشته شده هستند. گروهی که سازنده این شخصیت ها هستند، آنها را دقیقا مانند شخصیت های داخل یک بازی کامپیوتری کنترل میکنند. هر شخصیتی شکل مشخصی برای زندگی دارد، یک نوع خاص کشته میشود و دوباره توسط تیم احیا زنده شده و درون داستان قرار میگیرد. اتفاقا این یکی از تفاوت های سینما و گیم است که در سینما اگر یک شخصیت کشته شود، دیگر کارش تمام شده و حضور وی در فیلم به پایان میرسد اما در گیم یک شخصیت میتواند بارها و بارها درون داستان کشته شود اما دوباره گیمر، داستان را از نو شروع کرده و به نوعی شخصیت را زنده کند.

در سریال وست ورد بجز ایده کنترل کردن شخصیت ها و بازگشت مجدد آنها به داستان پس از هر بار کشته شدن، مفهوم ساختن دنیای مجازی هم مورد استفاده قرار میگیرد. در یکی از قسمتهای پایانی فصل دوم هنگامیکه شخصیت ها خیال میکنند بهشت را یافته اند و با سرعت به سمت آنجا قدم برمیدارند، ما از زاویه دیگری میبینیم که این دنیا در واقع دنیایی مجازی است و آنها نه تنها وارد سرزمین جدید نشده اند بلکه به ته دره نیز پرتاب میشوند.
در فیلم آخر استیون اسپیلبرگ که بازیگر آماده نام دارد هم از ایده تلفیق سینما و گیم استفاده شده است. در این فیلم شخصیت در موقعیتهایی قرار میگیرد که همانند یک بازی کامپیوتری عمل میکند. همه چیز از پیش تعیین شده و قابل کنترل است. مهمترین ویژگی آثاری که از این تلفیق استفاده میکنند همین ویژگی قابل کنترل بودن است. در گیم، گیمر انتخاب های زیادی را پیش روی خود میبیند و هر کدام از انتخاب ها، میتواند پایان خاصی را برای فیلم رقم بزند. اگر دشمن خود را بکشد به پایان الف و اگر او را نکشته و ببخشد او را، به پایان ب میرسد.

اما در سینما چنین نیست. فیلمنامه ای نوشته شده است و کارگردان دقیقا طبق فیلمنامه پیش میرود و مخاطب نیز حین تماشای فیلم، هیچ قدرتی برای کنترل داستان ندارد. در فیلم «بازیگر آماده» شخصیت فیلم دقیقا چنین انتخاب هایی را پیش روی خودش میبیند و به همین ترتیب، با هر انتخابی که انجام میدهد به سرنوشت خاصی ممکن است دچار شود.
در اینجا انگار که فیلمنامه نویس و کارگردان کنترل بخشی از داستان را به عهده خود شخصیت گذاشته اند و او هم به نمایندگی از مخاطب، در حال انجام این کار است. به خاطر اینکه در سینما، مخاطب عملا نمیتواند هیچ نقشی در فیلم داشته باشد و رابطی میان مخاطب و فیلم قرار نگرفته، بیننده به نوعی خود را در وجود بازیگر فیلم باز می یابد و انتخاب های او را انتخاب های خود میداند.
اسپیلبرگ از سالها پیش که صاحب فرزند شد تصمیم گرفت که به خاطر ارتباط بهتر با فرزندانش، به جز سینما در حوزه بازی سازی نیز مهارت کسب کند. او حتی چند بازی هم ساخت و حالا به نقطه ای رسیده که توانسته است سینما و گیم را در یکدیگر ادغام کند. این مهارت در شخصی مانند اسپیلبرگ نوید بخش اتفاقات خوبی در آینده این دو حوزه است.

فیلم سومی که بعنوان نمونه میتوان از آن یاد کرد، سری فیلمهای سریع و خشمگین است. مطمئنا اگر در حوزه گیم پیگیر بازی ها باشید، نام بازی هایی چون «نید فور اسپید»، «درایور» و «جی تی ای» را شنیده اید. مجموعه فیلمهای سریع و خشمگین دقیقا دست روی چنین بازیهایی میگذارند و با ساخت صحنه هایی مشابه، این حس را در بیننده القا میکنند که انگار در حال بازی کردن این گیم هاست.
شخصیتهای شکست ناپذیری که سوار بر ماشین، دیوانه وار در خیابان های شهرهای مختلف دنیا رانندگی میکنند. از نیویورک گرفته تا پاریس و از پکن گرفته تا بوینس آیرس، تمامی این شهرها میتوانند محمل رانندگی این ابر قهرمانان باشند. این هم یکی دیگر از ویژگی های گیم است که سینما خیلی به سراغ آن نمیرود. در سینما اگر قرار است مثلا داستان فیلم در چند شهر مختلف اتفاق بیفتد، این انتخاب ها و تنوع لوکیشن باید منطق محکمی داشته باشد تا مخاطب قانع شود الان شخصیت به فلان دلیل از واشنگتن به لندن رفته است. پس دست فیلمساز و نویسنده خیلی برای تنوع دادن به جغرافیای داستان باز نیست.

اما در بازیهایی مانند نید فور اسپید، هر مسابقه ماشین سواری در یکی از شهرهای جهان اتفاق می افتد و گیمر، در خلال اینکه در حال سرگرم شدن با گیم است میتواند از مناظر شهرهای مختلف نیز لذت ببرد. حالا فیلمهای سریع و خشمگین هم با ستارگانی چون وین دیزل، جیسون استتهام و دیگران، این فرصت را به مخاطب میدهند که مانند همان گیم نید فور اسپید، چنین تجربه جذابی را از جهان بدست بیاورد. نکته مهم اینجاست که چون ساختار این مجموعه فیلم بسیار شبیه به ساختار گیم های معروف است، مخاطب خیلی به دنبال پیدا کردن منطق پشت انتخاب شهرها نیست و به راحتی از پس این موضوع میگذرد و فقط از تماشای فیلم لذت میبرد.
حتی بد نیست در این یادداشت به فیلمهایی اشاره کنیم که از روی گیم ها ساخته شده اند و یا حتی فراتر از آن، به گیم هایی اشاره کنیم که از روی فیلم های معروف سینما ساخته شده اند. برای مثال سری فیلم های «تیکن» یا «تپه خاموش» دقیقا بر اساس نمونه های مشابه در صنعت گیم در مدیوم فیلم ساخته شده اند.
گیم هایی نیز همچون «مرد عنکبوتی»، «هابیت» و «زورو» کاملا بر اساس فیلمها ساخته شده اند و هر دو گروه نیز، به مخاطب خود این حس را القا میکنند که هم زمان، هم در حال بازی کردن یک گیم است و هم در حال تماشای فیلم، مقابل صفحه تلویزیون خود نشسته است.
مطمئنا با گذشت زمان این ایده تلفیق سینما و گیم نیز بیش از حالا قدرت خواهد گرفت و شاهد تجربه های بی نظیر بیشتری در این حوزه خواهیم بود.