تعریف سه مفهوم تداوم، تضاد و هماهنگی در ساختار فیلم
از مجموع مفاهیمی چون زمان و فضا در سینما، حرکت و ریتم به عنوان اجزای مستقل، اما دارای متغیرهای گوناگون و برآیند اینها این طور برمی آید که هریک از عناصر مذکور در کارکرد عناصر دیگر معنی می یابد و تجلی کلی آنها، نمایشی از روابط درونی و متداخل آنها با یکدیگر است، به طوری که، فضای فیلمی به وسیله حرکت واقعی یا ذهنی خلق و توصیف می شود. چه این حرکت در درون قاب تصویر باشد و چه از یک نما به نمای دیگر، به طور اجتناب ناپذیری دارای زمان است. از طرف دیگر حرکت ، کیفیت بیانی اش را از ترکیبات فضایی که ایجاد میکند و مقطع زمانی را که اشغال می کند به دست می آورد و سرانجام زمان به وسیله شخصیت حرکت و خصلت سازمان یافته فضا احیا شده ، منبسط و منقبض گشته ، تند و کند شده و حتی متوقف می گردد.
بنابراین فضا ، زمان و حرکت چنان به هم وابسته اند که بررسی و تأمل در مورد هر یک از آنها بدون نسبت دادنشان به دیگری امکان پذیر نیست. با تغییر دامنه یا تعدیل مقاطع زمانی می توان ریتم را توسعه داد، زمان را فشرده ساخت، تغییر داد و حتی ایجاد کرد. با وجود این، عناصر فضایی مثل فاصله و جهت که هر یک در طول یک نما مؤثر بوده و از آن تأثیر میگیرند.
هنر فیلم ساز وقتی به منصه ظهور می رسد که تسلط وی، به وضوح، بر نحوه شکل دهی به ساختار فیلم در فضا - زمان آشکار شود. اساسأ وی از دو متغیر هماهنگی و تضادمندی، در فیلم . استفاده میکند. این دو متغیر می توانند در همه ابعاد فیلم ظاهر شوند . در سازمان فضایی فیلم ، حرکت ، زمان ، محتوای حسی و عقلی و البته در چند عنصر دیگر مثل صدا و رنگ. در حالی که هماهنگی به عناصر فیلم نیرویی متحد کننده می بخشد ، تضادمندی نیرویی کششی و گسستنی به آنها می دهد و هرگونه تأکید بر یکی از آنها حالت بیانی خاص در فیلم ایجاد میکند. کافی است برای اثبات این موضوع به تأكید ایزنشتاین بر تضادمندی در فیلم ایوان مخوف نظری داشته باشید.
یک فیلم ساز ، چه با استنتاج کار کند و چه از حس درونی اش پیروی کند ، چه دنباله رو سنت ها باشد، یا این که از قواعد و قوانین احتراز کند، در نهایت با مشکلی اجتناب ناپذیر و بنیادی مواجه است که ساختار فیلم نام دارد. پرسشی که همواره در ذهن او جاری است این است که ترکیب مناسب هماهنگی و تضادمندی برای یک نما، یک صحنه ، یک فصل و یا کل فیلم در چیست؟ برای القای حس و مفاهیم مورد نظر، ارائه تأکیدها و سکون های لازم، بسط و ربط ریتم و ایجاد نقطه اوج، فیلمساز باید بین عناصر و عوامل سازنده این تأكيدها و سكونها رابطه ای منسجم برقرار سازد. یعنی باید درجات متنوعی از تضاد را در کل فیلم به وجود آورد، و در عین حال ، فیلمساز باید نوعی رابطه بین بخش های فیلم، بین یک رویداد و سایر رویدادهای فیلم، بین یک نما و نماهای دیگر و الآخر برقرار سازد. به عبارت دیگر ، اگر او می خواهد بخش های مختلف فیلم را به صورت یک مجموعه ارگانیک و پویا عرضه کند و به وحدتی یکپارچه برسد باید به هماهنگی در فیلم توجه کامل داشته باشد.
نظر خود را اضافه نمایید
ارسال نظر به عنوان مهمان