تغذیه و پوکی استخوان

تغذیه و پوکی استخوان

پوکی استخوان یکی از عارضه‌هایی است که امروزه افراد بسیاری را درگیر خودکرده است. پوکی استخوان توسط طیف وسیعی از فاکتورها که بیشتر آن‌ها مربوط به تغذیه نادرست و سبک زندگی اشتباه است بروز می‌کند در این مقاله می‌خواهیم این بیماری و نکات نغذیه ای آن را بررسی نماییم.

ساختار استخوان
استخوان اصطلاحی برای یکی از اعضای بدن است که درواقع نوعی بافت از انواع بافت‌های بدن می‌باشد. توده استخوانی اصطلاحی عمومی برای تراکم مواد معدنی استخوان است. BMC یا BMD اطلاعاتی در خصوص ریزساختار استخوان به ما ارائه می‌دهند. درواقع این‌ها معیاری برای سنجش کیفیت استخوان می‌باشد. استخوان متشکل از یک ماتریس آلی است. استحکام استخوان مربوط وجود ماتریکس استخوانی و اجزای آن می‌باشد که ثبات و استقامت استخوانی را افزایش می‌دهد.
پوکی استخوان
پوکی استخوان یا استئوپورز نوعی عارضه است که در آن استحکام استخوان‌ها کاهش می‌یابد و این مشکل بیشتر در دوران کهن‌سالی افراد شایع می‌باشد. با پوکی استخوان فرد در معرض شکستگی استخوان قرار می‌گیرد.
علل پوکی استخوان
شاید یکی از دلایل و علل پوکی استخوان را در زنان یائسگی دانست. دوران یائسگی دورانی است که در آن زنان در سنین بالای پنجاه سال به دلیل پایین آمدن سطح استروژن در بدن فرد مستعد پوکی استخوان می‌گردد. در دیگر دلایل شایع در مردان و زنان کمبود دریافت مواد معدنی چون کلسیم، منیزیم و ویتامین D و مواد پروتئینی می‌باشد. کسانی که تحرک کافی ندارند و مصرف نوشابه‌های الکلی و مصرف دخانیت هم از عوامل بروز پوکی استخوان می‌باشد. بالا رفتن سن هم یکی از علل شایع پوکی استخوان می‌باشد چرا که با افزایش سن تخریب بافت استخوانی بیشتر از ساخت استخوان می باشد. پرکاری تیروئید، فعالیت کم غدد جنسی، آرتریت، روماتوئید و... نیز باعث تسریع بروز پوکی استخوان می‌گردند. مصرف داروهایی چون کورتون و هپارین نیز می‌تواند در این پدیده مؤثر باشد. 

علائم پوکی استخوان
پوکی استخوان بیماری است که نام دیگران آن بیماری خاموش است. شاید شما زمانی متوجه این بیماری شوید که بیشتر سیستم اسکلتی شما دچار این عارضه شده باشند. یک علامت عمده این بیماری این است که استخوان‌های فرد با یک فشار یا خم شدن یا... می‌شکند.
تغذیه و استخوان
کلسیم، فسفات، ویتامین D پروتئین‌ها و انرژی از عوامل مؤثر سلامت و عملکرد استخوان می‌باشد.
انرژی
دریافت مقدار مشخصی از کالری و انرژی و داشتن یک وزن مناسب (BMI نرمال) در سلامت استخوان‌ها تأثیر مهمی دارد.
پروتئین
پروتئین به همراه کلسیم نقش مهمی در استخوان‌سازی دارد. مصرف پروتئین به میزان کافی می‌تواند در سلامتی استخوان دارد. مصرف زیاد پروتئین شاید باعث اسیدی شدن خون و افزایش دفع کلسیم از ادرار شود. مصرف کم آن نیز تأثیرهای خود را خواهد داشت. پس مصرف به میزان اندازه پروتئین می‌تواند تأثیر مفید در استخوان داشته باشد.

کلسیم
دریافت کلسیم روزانه جهت پیشگیری از پوکی استخوان ضروری می‌باشد. مصرف شیر و فرآورده‌های آن بهترین راه دریافت کلسیم می‌باشد. در اینجا مشکلی که وجود دارد این است که ممکن است افرادی باشند که به لاکتوز شیر حساسیت داشته باشند و مشکل عدم تحمل لاکتوز داشته باشند. این افراد می‌توانند از فرآورده‌های شیر همچون ماست و پنیر استفاده کنند. همچنین استفاده از بعض از محصولات گیاهی چون کلم بروکلی و کنجد نیز تأثیر به سزایی برای دریافت کلسیم دارد. 

فسفات
فسفات برای تشکیل ماتریکس استخوانی ضروری می‌باشد. فسفات به صورت فسفر از منابع غذایی قابل دریافت است؛ و منابعی چون شیر و فرآورده های آن می تواند آن را تامین کند.
منیزیم
منیزیم برای جذب کلسیم بسیار ضروری می‌باشد. ازجمله منابع غذایی که برای دریافت منیزیم مفید می‌باشد مغز تخمه آفتابگردان می‌باشد. مغز تخمه آفتابگردان دارای 82 درصد منیزیم می‌باشد.
ویتامین D
ازجمله عواملی که برای جذب کلسیم لازم می‌باشد و اینکه در رژیم غذایی نیز بسیار کم یافت می‌گردد. برای جذب ویتامین D لازم است که فرد حداقل روزی 15 دقیقه در معرض تابش مستقیم آفتاب قرار بگیرد. ازآنجایی‌که این مهم نیز کمتر میسر می‌گردد استفاده از قرص ویتامین D ماهی یک‌بار برای تمامی افراد اعم از مرد و زن و در هر سن و سالی ضروری می‌باشد.
ویتامین K
ویتامین کا از ویتامین هایی است که برای حفظ سلامتی استخوان های ضروری می باشد. این ویتامین از آنجایی که جزء ویتامین های محلول در چربی می باشد در چربی ها و روغن ها یافت می گردد.