شرحی بر اندیشه های هجومی مائوریتزیو ساری

شرحی بر اندیشه های هجومی مائوریتزیو ساری

مائوریتزیو ساری، مربی کنونی تیم چلسی و سابق تیم ناپولی، بی شک یکی از بحث برانگیزترین و مهم ترین سرمربیان روز دنیاست. او به قدری سرمربی بزرگ و مهمی بود که توانست آبراموویچ، مالک متمول و روس تیم چلسی را برای انتخاب کردنش بعنوان سرمربی تیم چلسی مجاب کند ساری یک سرمربی کاریزماتیک و با کلاس کاری بسیار بالاست. میتوان حتی ادعا نمود که او در بدو ورودش به لیگ برتر انگلستان، به دیگر سرمربیان این کشور درس کلاس و پرستیژ را آموخت. نه با کسی وارد جنگ های کلامی و بحث های خاله زنکی شد و نه سعی کرد که با جنگ روانی برای تیم خودش امتیاز کسب کند.

حتی زمانی که دستیارش برای مورینیو کری خواند و او را عصبانی کرد، ساری دست این دستیار جوان خود را گرفت و نزد مورینیو برد تا از وی عذر خواهی کند. همین شان و اخلاق حرفه ای او موجب شده که در همین دو سه سالی که در فوتبال اروپا مطرح شده، حسابی نزد فوتبال دوستان محبوب شود و تیم های بی شماری منتظر جدا شدنش از چلسی باشند تا بلافاصله او را به خدمت گیرند.

اما نکته ای که در این مقاله قصد دارم راجع به آن بنویسم، نوع نگاه ساری به نحوه طرح ریزی حملات و شکستن خطوط دفاعی تیم های حریف است. در فوتبال نوین دنیا، آرایش تیم ها لایه بندی های دقیق و عمیقی دارد. دیگر مثل فوتبال کلاسیک دو سه دهه پیش نیست که هر تیمی با یک آرایش ثابت در بازی ها حاضر شود و صرفا روی خلاقیت های فردی بازیکنان تکیه شود. در فوتبال روز دنیا، در هر خطی، چه خط دفاع و چه خطوط هافبک و حمله، لایه های متفاوتی وجود دارد. مثلا در لیگ ایتالیا که به داشتن بهترین خطوط دفاعی در اروپا و جهان مشهور است، این روزها سرمربیان ایتالیایی تلاش میکنند تا با طراحی کردن لایه های دفاعی خاص مانع نفوذ تیم های مقابل شوند. زمانی که ساری در لیگ ایتالیا مشغول به کار بود و با تیم ناپولی هر فصل تنها چالش پیش روی یوونتوس در راه کسب عنوان قهرمانی محسوب میشد، ما با لایه بندی های بسیار هوشمندانه ای مواجه بودیم.

سرمربیانی مثل ساری اندیشه های مخصوصی دارند تا زمانیکه تیم حریف تلاش میکند لایه دفاعی خود را بسیار سخت و غیر قابل نفوذ طراحی کند، بتوانند از سد این لایه های سخت  و سفت بگذرند. اما این اندیشه ها چیست؟ اولین راه حل، تعویض جریان بازی به سمت بازیکن آزاد است. در هر لحظه ای از بازی چند نفر از بازیکنان تیم توسط مدافعان یا هافبک های دفاعی تیم حریف مارک شده اند و به همین دلیل آنها نمی توانند در آن لحظه کاری از پیش ببرند. در چنین لحظاتی سرمربیان تلاش میکنند تا بازیکنانی را تعیین کنند که در این مواقع بعنوان یار آزاد در نقطه ای دیگر از زمین حاضر شوند و در موقعیتی حاضر شوند تا بازیکن صاحب توپ و هم تیمی اش، بتواند توپ را به منطقه ای که آن بازیکن آزاد حاضر است فرستاده و به این ترتیب هم منطقه بازی را عوض کند و هم بازیکنان هم تیمی خودش که توسط مدافعان حریف مارک شده اند را آزاد نماید.

دیگر راه حل،  خالی و پر کردن یک منطقه است. تصور کنید که بازیکن مهمی مثل مارک همشیک که هافبک طراح و بازی ساز تیم ناپولی در زمان سرمربی گری ساری به شمار میرفت، در بازی مقابل یوونتوس به میدان رفته است. او در نیمه متعلق به یووه اما نزدیک به خط وسط ایستاده و مثلا پیانیچ و خدیرا هم او را مارک کرده اند. همشیک متوجه می شود که آلبیول مدافع هم تیمی اش قصد دارد توپ را برای شروع یک حمله در اختیارش قرار دهد. اما در این شرایط اگر آلبیول بخواهد توپ را برای همشیک بفرستد مطمئنا خدیرا و پیانیچ به راحتی توپ را از وی خواهد گرفت. در نتیجه همشیک ابتدا این منطقه را خالی میکند و به سمت زمین خودی می دود، خدیرا و پیانیچ هم ناچار او را دنبال میکنند. حالا که همشیک آن منطقه قبلی را از حضور این دو هافبک یوونتوسی خالی کرده است و آنان را به زمین خودی برده، ناگهان با سرعت به سمت همان منطقه قبلی می دود و آلبیول هم بلافاصله توپ را با کات بیرون پا برای همشیک ارسال میکند و در نتیجه یک حمله از سمت ببرهای بندر ناپل طرح ریزی می گردد. این حرکت به قدری با اطمینان و بدون اشتباه توسط ناپلی ها انجام می شود که می دانیم این استراتژی، جزو همان حرکت های تمرین شده است که اندیشه های مردی مانند ساری پشتش قرار دارد.

راه کار بعدی برای خلاص شدن از دفاع بسته حریف و دستیابی به گل، استفاده از حربه  جابجایی معکوس عمودی است. اینسینیه جزو بازیکنانی است که در فرار کردن و نفوذ از بین مدافعان حریف به سمت دروازه تخصص بالایی دارد. اما زمانی بعنوان مثال مقابل یووه قصد دارد که از بین بونوچی و کیه لینی (بهترین زوج دفاعی جهان) عبور کند و حتی مهدی بن عطیه و الکس ساندرو هم همان حوالی قرار دارند و راه نفوذ کاملا بر او بسته شده است، ساری تاکتیک جابجایی معکوس را به یاران اینسینیه پیشنهاد میدهد. استرینیچ و میلیک هم تیمی های اینسینیه هستند، زمانی مثلا همشیک میخواهد توپ را توسط یک پاس عمقی برای اینسینیه بفرستد بلافاصله استرینیچ و میلیک آرایش تیمی را باز میکنند و هر کدام در اطراف محوطه جریمه شروع به فرار کردن میکنند. در نتیجه چهار مدافعی که در محوطه پنالتی یووه مشغول دفاع از دروازه بیانکونری هستند، توجهشان به سمت میلیک و استرینیچ هم جلب می شود و هر کدام برای پوشش دادن یکی از این دو به سمت آن ها می دوند. مثلا الکس ساندرو به سمت میلیک می رود تا این مهاجم خطرناک را مارک کند و بن عطیه هم به قصد مراقبت از استرینیچ به سمت او می دود. حالا فقط بونوچی و کیه لینی برای دفاع از دروازه یووه باقی مانده اند اما همین دو نفر هم باید مراقب باشند تا مبادا همشیک بجای پاس دادن به اینسینیه ناگهان توپ را برای میلیک یا استرینیچ نفرستد. پس این دو مدافع هم نمی توانند کاملا نزدیک به اینسینیه بازی کنند و اندکی فاصله شان را با وی حفظ میکنند. و این گونه است که اینسینیه میتواند از بین چهار مدافع و لایه دوگانه دفاعی یووه عبور کرده و خود را به دروازه گورخرهای شهر تورین برساند.