قلعه سرخ هندوستان

قلعه سرخ هند

قلعه سرخ یا لال قلعه در هند از دیگر جاذبه های دیدنی هند به شمار می رود که در سال 2007 در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده است. این بنا توانست عنوان اثر معماری مشترک تمدن های هندو، ایرانی، اسلامی و تیموریان را کسب کند. از این رو نقش بسیار مهمی در فضای سیاسی، اجتماعی و تاریخی شهر دهلی دارد. می توان گفت این جا یکی از بزرگترین مراکز گردشگری در دهلی می باشد که سالانه هزاران نفر از آن بازدید می کنند. نام دیگر این قلعه یعنی لال قلعه نیز بدین دلیل است که لال در زبان هندی به معنی گل سرخ است. این بنا اگر قرمز رنگ است دلیل آن سنگ های سرخی است که در ساختمان از آن استفاده شده است و در زمان ساخت آن به این نام مشهور بودند.

این قلعه به دستور شاه جهان پادشاه پنجم گرکانی ساخته شد آن زمان که پایتخت خود را از آگرا به دهلی تغییر داد. گفته شده است ساخت این قلعه ی زیبا و با شکوه 9 سال به طول انجامیده است.در جوار این قلعه رودخانه ای به نام رود یامونا قرار دارد و خود قلعه به شکل یک هشت ضلعی نامرتب ساخته شده که توسط دیواری از سنگ های سرخ احاطه شده است. قلعه ی سرخ یا لال قلعه دارای بخش های مختلفی می باشد. یکی از این بخش ها، دروازه لاهور می باشد که این نام از شهر لاهور پاکستان اقتباس شده است. مسجد مرواید از دیگر بخش های قلعه است که به سبک معماری اسلامی ساخته شده و در آن مرمر سفید به کار رفته است. قابل توجه شما که در قسمت های مختلف این قلعه کتیبه های زیادی به زبان فارسی وجود دارد که متاسفانه تعداد زیادی از آنها تخریب شده اند.در این قلعه،مراسمات خاصی در روزهای خاص برگزار می گردد. یکی از این مراسم ها، جشن استقلال هند از انگلستان می باشد که در تاریخ 15 اگوست هر سال برگزار می شود و نخست وزیر هند در این روز پرچم ملی کشور را بر فراز قلعه ی سرخ یا لال قلعه بالا می برد و سخنرانی خود را ادا می کند.

مساحت کلی این مجموعه، 254 هکتار بوده و دیوارهای دفاعی آن طولی برابر 2.4 کیلومتر دارند. ارتفاع این دیواره ها در بخش منتهی به رودخانه 18 متر و در بخشی که به سمت شهر است 33 متر می باشد. این جداره ها از بخش های مهم دفاعی محسوب می شده است. همانطور که گفته شد این اثر معماری در سال 2007 به ثبت آثار جهانی یونسکو درآمد. این قلعه را با رد فورت دهلی که قلعه ی دیگری به همین نام می باشد و در آگرا ساخته شده است، اشتباه نگیرید!

اکنون به معرفی بخش های مختلف این قلعه می پردازیم که هر کدام جذابیت ها خاص خود را دارند. با ما همراه باشید.

-دروازه لاهور (Lahore gate): این جا دروازه ی اصلی قلعه ی سرخ می باشد و نام آن را از شهر لاهور پاکستان گرفته اند.

-دروازه دهلی (Delhi gate): این جا در واقع دروازه ای است که به سوی دهلی کهنه بوده است.

-دروازه فیل (Elephant gate): دروازه ی فیل از دیگر دروازه های قلعه ی سرخ است که مقابل آن دو مجسمه ی باشکوه فیل سیاه رنگ ساخته شده و بعدها در سال 1865 توسط اورنگ زیب تخریب می شوند اما امروزه مورد بازسازی قرار گرفته و در موزه ی ممتاز نگهداری شده اند.

-چاتاچوک (Chatta chowk): این قسمت نیز بازاری سرپوشیده بوده که بین دروازه ی اصلی و قلعه ی سرخ قرار داشته و اکنون محل تجمع دستفروشان است که کالاهای خود را برای سوغاتی بردن توریست ها به نمایش گذاشته اند.

-نقاره خانه یا نوبت خانه: این بنا بر فراز دروازه لاهور و مقابل چاتاچوک قرار دارد و در آنجا روزانه 5 بار در هنگام ورود شاه یا شاهزادگان نقاره می زند. طول این بنا بیش از 30 متر و عرض آن 20 متر می باشد. تمامی بازدیدکنندگان به جز خانواده سلطنتی می بایست پیش از ورود به این محوطه از اسب های خود پیاده می شدند.

-باغ حیات وحش: این قسمت باغی در قلعه بوده است که دو نهر زیبا آن را آبیاری می کرده اند، متاسفانه این نهرها امروزه خشک شده اند و تنها محل پوشش گیاهی آن برجای مانده است.

-خاص محل: مکان خصوصی اقامت شخص شاه بوده و مشتمل بر اتاق های خواب، عبادت، ایوان و بارو بوده است.

-برج مثمن: این بارو در خاص محل هر روز به سوی عموم باز می شده است و به بیرون قلعه راه داشته است.

-نهر بهشت: اینجا نیز محل اقامت شاه بود که وی بر ایوان می نشست و به نظاره ی رود یامونا می پرداخته است. نهرهایی از این رود به داخل قلعه راه پیدا می کرده اند.

-دیوان عام:حیاطی جدا و بزرگ بوده که با سنگ های مرمر سفید مفروش است و همچون آنچه در بارعام سلیمان اتفاق می افتاد، شاه بر این ایوان رو به دیوار شرقی با عموم دیدار می کرده است.

-میزان عدالت: از دیگر بخش های قلعه، میزان عدالت است که نقش ظریف و جواهرنشانی است از ماه و ستاره و ترازو. این نقش میان تسبیح خانه و خوابگاه بر روی سنگ مرمر قرار دارد. شاه این نقش را به منظور نمادی از عدالت و میزان و تساوی در این جا سفارش داده بود.

اندرونی: جنوبی ترین بخش این قلعه محل اقامت زنان شاه بوده است. شامل ممتاز محل که اکنون موزه است و قسمت زیبا و بزرگ تری به نام رنگ محل که مکان نگهداری رنگ ها بوده  و اقامتگاه همسر اصلی شاه اینجا بوده است. رنگ محل با تزیینات طلایی و سقف منقوش و حوض مرمرینی آراسته و مزین شده بود.

-موزه ها: قلعه ی سرخ هند، با لال قلعه دو موزه در خود دارد. یکی از این موزه ها شامل اشیاء تاریخی، منسوجات و دست نوشته های هنری است و دیگری محل نمایش جنگ افزار های قدیمی آن زمان تا دوران اشغال انگلیس می باشد.

علاوه بر بخش های فوق قسمت های دیگری نیز در قلعه ی سرخ قرار دارد که می توانید از آنها بازدید کنید. با چک کردن تورهای مسافرتی می توانید لحظات زیبایی را با قیمتی مناسب و راحت برای خود و خانواده ی خود رقم بزنید.