مشهد اردهال|سرزمین مقدس|مشهد قالی|جمعه جار

مشهد اردهال (1)

اردهال یا مشهد اردهال نام دهستانی از شهر نراق در شهرستان دلیجان است. دلیجان یکی از شهرستان های استان مرکزی است. دهستان اردهال در شمال باختری قمصر و در ۴۹ کیلومتری باختر کاشان و ۴۲ کیلومتری جنوب قم، ‌بر سر راه دلیجان به کاشان قرار گرفته است. دهستان مشهد اردهال در دره و دشتی واقع شده که از شمال باختری به جنوب خاوری گسترده شده است طول این دره ۱۶ کیلومتر و پهنایش ۳ تا ۴ کیلومتر است. چهار طرف دشت کوه ها و تپه های بلند و کوتاه قرار گرفته اند. اردهال از آب نهری که به سوی پایین دشت و دره روان است و آب چند رشته قنات و چشمه استفاده می کند. امروز آب بیشتر این قنات ها و چشمه ها به سبب خشکسالی های پیاپی، کم و خشک شده است. اردهال به سبب کوهستانی بودنش زمستان های بسیار سرد و تابستان های نسبتا ملایم و خنک تر از اطراف خود دارد. به همین خاطر این دهستان ییلاق مردم کاشان به خصوص مردم فین کاشان بوده است.

سرزمین مقدس

اردهال برای مردم آن سرزمینی مقدس است. و این تقدس برخاسته از پاک و خجسته بودن کوه های پیوسته اطراف است. در گذشته بالای این کوه ها نیایش گا ها و آتشکده هایی بود که مردم پیش از روی آوردن به اسلام در آنها جمع می شدندو دعا و نیایش می کردند. آثاری از برخی از آنها هنوز در کوه های اردهال باقی مانده است. ظاهرا به سبب همین نیایش های کوهستانی رشته کوه های اینجا را اردهار یا اردهال به معنی کوه یا رشته کوه مقدس نامیده اند. اردهار از دو واژه( ارد) به معنی پاکی و تقدس و (هار) شکل دیگر (هر) به معنای کوه و رشته کوه است.

موقعیت اجتماعی

بیشتر مردم اردهال زارع و باغدارند. محصول عمده زراعی آنها گندم و جو و محصول صیفی اشان هندوانه و خیار است. میوه باغی اردهالی ها میوه سرد سیری مانند گردو زردآلو، بادام و قیسی است. مهم ترین صنعت دستی مردم اردهال قالی بافی است. قالی اردهالی شهرت خاصی دارد. و می گویند قالی اردهال هرچه شسته شود نونوار تر است.

مشهد قالی

اردهال را به سبب شهادت حضرت سلطان علی، فرزند امام محمد باقر،‌ به آن مشهد سلطان علی یا مشهد اردهال و به سبب حرمت تخته ای قالی که پیکر امامزاده علی را روی آن قرار دادند و قالی را به جای پیکر او غسل دادند و شستند، مشهد قالی یا مشهد قالی شورون یا قالی شویان می نامند.

مناسک قالی شویان

جمعه جار،‌ روز دعوت عام

یک هفته پیش از مراسم قالی شویان، ‌معمولا در نخستین جمعه از فصل پاییز،‌ مراسم جار در فین کاشان برگزار می شود. این جمعه که در میان کاشی ها و فینی ها به جمعه جار معروف است. روز فراخوانی مردم به مراسم قالی شویی در مشهد اردهال به شمار می آید. جمعه جار پیام آور رسیدن سالروز شهید دشت اردهال،‌ حضرت سالطان علی و روزی برای گرد هم آیی طایفه فینی است.

مطالب مرتبط: 

مشهد اردهال (1)

مشهد اردهال (2)

مشهد اردهال (3)

مشهد اردهال (4)