پیدایش دو گور سنگی در پشت بام آرامگاه کوروش

پیدایش دو گور سنگی در پشت بام آرامگاه کوروش

بر اساس شواهد به دست آمده دو گور پیدا شده یکی به درازای 2 در 1 و دیگری 95/1 در 95/0 متر، ولی بلندی هر دو یکسان و ۸۷ سانتی متر می باشد. دو گور مزبور به وسیله دالانی باریک و تنگ به درازای یک متر در ۳۵ سانتی متر به یکدیگر پیوست و روی آن سنگ ذوذنقه شکل (هرم کاستی دار) به بلندی نیم متر و درازی 35 / 6 سانتی متر در چهار پارچه انداخته شده است. رویه زیرین این هرم کاستی دار، سه متر و رویه بالایی آن 24/ 1 متر است. یک پارچه سنگ دیگر که هرم را درست می نموده بر روی آن گذاشته بودند که هم بر زیبایی بنای بیرونی آرامگاه می افزود و هم از ماندن آب باران بر روی گور جلوگیری می کرده است. جای این سنگ به درستی آشکار، ولی افسوس از بین رفته و تا آنجا که پاره ای کوچک از آن که نمودار سازوکار نخستین باشد به دست نیامده.

درباره شناسایی و چگونگی دو گور پیدا شده پیوست به هم می توان گمان کرد که یکی تن کورش کبیر را در آغوش می گرفته و دیگری شهبانوی کورش (کاسان دان) ما در کمبوجیه و بردیا) را، ولی به یقین، دومی از آن کمبوجیه نیست، زیرا او خود شاهی بود و آرامگاهی پر شکوه داشته و بردیا نیز نمی تواند باشد، زیرا او را پنهانی به گونه ای که داریوش در سنگ نبشته بیستون (بغستان) نوشته است، کمبوجیه کشته بود که اورنگ شهر پاریش بی دشمن و رقیب باشد.

افزون بر این، گورهای بیشتر پادشاهان هخامنشی که در نقش رستم شیراز و تخت جمشید است، دوتایی و شش تایی و تا آنجا که گور داریوش بزرگ، جای نگه داری و کالبد را دارد و چون راهی به درون آن دو نبوده و نیست و سنگ های زیرین آن که چهار پارچه است و با بست های آهنی بلند به یکدیگر پیوست می شده و هنوز سوراخ های جای بست ها پیداست، می توان گمان کرد که پس از خاک سپاری کالبدها، سنگ های زیرین را گذاشته و به جای خود برقرار نموده اند و این خود اندیشه شایان ژرفی است که کالبد شاه در چنین جایگاه رازمندی نگهداری شود و از دستبرد یورشیان تاراجگر که با تن شاهان نیز کار داشتند، در امان بماند.

به این روش، اتاق زیرین که تا کنون مورد گفت وگو و کنجکاوی باستان شناسان و تاریخ نویسان بوده و همگی آن را آرامگاه کورش کبیر گفته اند، با جایگاه روحانی والا جایگاه نگاهبان آرامگاه بوده و یا موزه تن پوش و یا ابزارهای جنگی از آن کورش بوده است و برای این که نوشته تاریخ نویسان دیرین چون: آریستوبوس - آریان - پلوتارک - کنت کورت - استرابون و جز آن ها را که نوشته اند: «کالبد مومیایی شده کورش روی میزی از تلا درون اتاق بوده.»

با این پیدایش سنجیده شود باید به کمی گمان کرد که شاید با همانندی از کورش ساخته و روی میز تلا و درون اتاق آرامگاه گذارده بوده اند، و همان گونه که در روزگار ساسانیان بنا به نوشته مسعودی تاریخ نگار نامور پس از اسلام برساخته بوده است که نگاره شاهان ساسانی را به گونه روز مرگشان می کشیدند و می ساختند و در گنجینه ها نگاه می داشتند تا از زندگانشان، حال مردگان پنهان نماند، از این رویه اینک نیز برساخته و در موزه کلیسای بزرگ و نامور وست مینستر لندن، تندیس بیش تر پادشاهان انگلستان و نژادهای بارز آن کشور با همان تن پوش پیش از مرگ و ابزار جنگ هاشان ساخته و گذاشته شده است.

از آن دیدگاه این گمان زده می شود که گفته ها و نوشته های تاریخ نگاران کهن را از گفته اریستوبوس درست بدانیم، در حالی که به اندازه ای در نوشته های تاریخ نگاران دیرین، دگرگونی و ناهمگونی و ناهمسانی انجام شده که بیشتر نژادگی آن از بین رفته است و این که بیشتر تاریخ نویسان یونانی مورد دستاویز (سند) قرار می گیرد از آن دیدگاه است که بیشتر آن ها از گفته آریستوبوس سود جسته و تاریخ نگار نامبرده نیز از همراهان اسکندر و خود سازوکار پاسارگاد و آرامگاه کورش را از نزدیک دیده است و همان گونه که همه تاریخ نویسان نوشته اند، اسکندر مقدونی به همراه خود نه تنها سرداران و رایزنان جنگی و مهندسین داشت، بلکه شماری هم از نویسندگان و تاریخ نگاران نیز با او آمده بودند و رویدادهای جنگ و سازوکار کشورهایی که گشوده می شد می نوشتند و اداره گروه نویسندگان و دانشمندان با (اومنس کاردیانی) و دیگر گروه عبارت بودند از: کالیس تنس اولونتو (که با اسکندر درگیر و به دستور او داد باخته به مرگ گردید) - پورون" (برپا کننده مکتب تردید بتليموس و برپا کننده سلسله بتاسه مصر ۳۶۷ - ۲۸۳ پیش از میلاد) - اونسیکریتس دریانورد و افسانه نویس و خود آریستوبوس.

ساختمان مستحکم و پهناوری بیش از برساخته (معمول) سنگ های زیرین اتاق آرامگاه تا پشت بام نزدیک به سه متر که در کعبه زرتشت و ویرانه سنگی نامبردار به آرامگاه کمبوجیه، چنین جدایی زیادی پدیدار نیست و سنگ پوشش اتاق را همان سنگ آسمانه و پشت بام، سازمان می دهد، پیوسته نقطه ناروشن و پیچیده ای در هوش و خرد کنجکاوان و کاوشگران پدید می آورد و مانند بسیاری از دشواری های کارهای باستانی بی پاسخ و گشوده نشدنی می ماند و سرانجام این تناوری سنگ های پوشش، بیان استواری و شکوه بیشتر و راه های فنی و مهندسی، بنا می گردید.

خوشبختانه در پیمایش بازسازی و سیمانکاری درونی و بیرونی آرامگاه بین ریشه کن ساختن درخت کهنسال انجیر کوهی بالای آرامگاه و بازسازی های سیمان کاری پشت بام آن، یکی از رازهای سر به مهر و پوشیده تاریخی که بسیار شایان ارج بود، فاش گردید و آن، پیدایش دو گور بر فراز آرامگاه بود که به وسیله دالانی تنگ و تاریک به همدیگر پیوند دارد. این پیدایش به اندازه ای شایان ارج است که گفته های تاریخ نویسان دیرین را درباره سازوکار و روش خاکسپاری و نگاه داری کالبد کورش بزرگ را دگرگون می سازد و پاره ای از گفته ها که تا امروز پاره درستی تاریخی به شمار می آمد، کنار گذاشته می شود.