دانستنی های ضروری برای خرید ویولن

دانستنی های ضروری برای خرید ویولن

ويولون يکي از مهم ترين، پرطرفدار ترين و در عین حال سخت ترین سازها است. انتخاب آن نیازمند در نظر گرفتن نکاتی است که موجب شود بهترین خرید را انجام دهید. به طور کلی تهیه ساز مناسب یکی از بزرگترین چالش ها برای افرادی که قصد شروع یادگیری موسیقی را دارند، می باشد. همچنین برای افراد حرفه ای و نیمه حرفه ای نیز نکاتی در انتخاب ساز وجود دارد که در این مقاله به مرور این نکات، برای انتخاب ساز ویولن، می پردازیم.

به طور کلی افراد، به سه دسته مبتدی، نیمه حرفه ای و حرفه ای تقسیم می شوند. دسته مبتدی، شامل افرادی می شود که می خواهند به تازگی نواختن ساز ویولن را شروع کنند و یا مدت بسیار کمی است که با این ساز آشنا شده اند. دسته نیمه حرفه ای، شامل افرادی است که حداقل 3 سال به طور مداوم آموزش دیده اند و آشنایی نسبی را با این ساز، صدای آن و نحوه نواختن آن دارند. دسته حرفه ای نیز به افراد تلقی می شود که مدت زیادی است با این ساز سروکار دارند و به طور کامل به نواختن آن و نکاتی که در صدای این ساز موثر است تسلط دارند.

خرید ویولن برای افراد مبتدی:
همیشه توصیه می شود افراد مبتدی سازهای گران قیمت خریداری نکنند. این توصیه دلایل مختلفی دارد. اولین و مهمترین آن، این است که میزان علاقه هر فرد به یک ساز، پس از شروع آموزش و شروع به نواختن مشخص می شود. اگر شما ساز گرانی تهیه کرده باشید، نه تنها آن ساز گران قیمت به دردتان نخورده، بلکه تمام پول خود را به هدر داده اید. شاید برای برخی از افراد این سوال پیش بیاید که: «در صورتی که قصد ادامه نواختن را داشته باشم با ساز قبلی چه کنم؟ چرا از ابتدا یک ساز خوب تهیه نکنم که بعد ها مجبور به خرید ساز دیگری شوم؟» در جواب این سوال باید گفت اکثر نوازنده های حرفه ای دو ساز دارند. یکی ساز درجه 1 و حرفه ای که برای اجراهای مهم استفاده می شود و دیگری ساز دم دستی که برای تمرین ها استفاده می شود.
اگر نگران کیفیت بد صدای سازهای ارزان هستید، باید بدانید که می توانیم به شما اطمینان بدهیم که صدای ساز هیچ تاثیری در آموزش و نحوه یادگیری فن های نواختن ویولن ندارد. همیشه این مثال را در ذهن خود نگه دارید که در ابتدای آموزش رانندگی و شروع به رانندگی در شهر هیچ گاه ماشین گران قیمتی تهیه نمی کنید. زیرا احتمال تصادف و خراب شدن و از ارزش افتادن آن بسیار زیاد است. این موضوع در مورد خرید ساز برای افراد مبتدی نیز صادق است.
همچنین توصیه می شود از مارک های غیر معروف خرید نکنید. برخی از این مارک ها نسبت به قیمتشان دارای کیفیت مناسبی نیستند و افراد مبتدی قادر به تشخیص ارزش کیفیت ساز نمی باشند. توصیه می شود تا زمانی که علم قابل قبولی نسبت به تشخیص کیفیت ساز پیدا نکرده اید، از برندهای معتبر و در عین حال ارزان قیمت ساز تهیه کنید.

خرید ویولن برای افراد نیمه حرفه ای:
همانطور که گفته شد افراد نیمه حرفه ای حداقل سه سال آموزش دیده اند و دید نسبی در مورد صدای ساز دارند و همچنین سبک مورد علاقه خود را پیدا کرده اند و با توجه به آن می توانند مقداری حرفه ای تر نسبت به تهیه ساز اقدام نمایند. در این موقعیت، قیمت ساز مورد توجه نیست، بلکه کیفیت، سلامت و کاربری ساز از هر چیز دیگری مهمتر است.
یکی از مهمترین نکاتی که در خرید ساز برای افراد نیمه حرفه ای در نظر گرفته می شود، تنظیم ساز است. تنظیم ساز با توجه به سبک نواختن و توسط افراد بسیار حرفه ای صورت می گیرد. اگر سبک نواختن شما ایرانی است، باید پل ساز به گونه ای قرار بگیرد که صدای بم خوبی تولید کند و یا اگر سبک نواختن شما کلاسیک است جای پل به گونه ای تنظیم می شود که ساز پاسخگوی پوزیسیون های بالا باشد. بنابراین ترجیحا ساز تنظیم شده با توجه به سبک انتخابی خود را تهیه نمایید. اگر ساز انتخابی شما از ابتدا تنظیم نشده بود، با پرداخت یک هزینه اضافه به متخصصین این کار می توانید نسبت به تنظیم آن اقدام فرمایید.

همچنین یکی دیگر از مواردی که در خرید ویولن برای افراد نیمه حرفه ای باید مورد توجه قرار بگیرد، جنس خوب چوب آن است. تشخیص کیفیت چوب کار آسانی نیست. اما یکی از نکاتی که با آن می توان کیفیت چوب را سنجید، رگه های پشت ساز است. پشت ویولن رگه هایی وجود دارد که نشان دهنده جنس طبیعی چوب آن است. برخی از سازهای بی کیفیت آن را با رنگ یا تراش ایجاد می کنند. برای تشخیص طبیعی بودن این رگه ها می توانید پشت ساز را با نوک انگشتان لمس کرده و حرکات عمودی انجام دهید. اگر توانستید رگه ها را لمس کنید به احتمال بسیار زیاد این رگه ها متعلق به خود چوب هستند. توجه داشته باشید که چوب بدنه ساز نباید هیچ ترکی داشته باشد. به خوبی تمام بدنه را چک کنید که چوب آن در اثر عوامل محیطی یا هر عامل دیگری ترک نداشته باشد.

نکته بعدی لوازم جانبی ساز است. باید توجه داشته باشیدکه اهمیت لوازم جانبی ویولن به اندازه خود ساز است. به همین دلیل باید به کیفیت و نوع این لوازم توجه بسیاری نشان دهید.
یکی از مهمترین لوازم جانبی ویولن آرشه آن است که اگر از کیفیت مناسبی برخوردار نباشد می تواند در کیفیت صدای ساز موثر باشد. ترجیحا آرشه حداقل 8 پر تهیه نمایید و توجه داشته باشید که حتما سالم باشد.
زیرچانه ای یکی دیگر از لوازم جانبی مهم ویولن است که اگر سالم نباشد و یا از کیفیت مناسبی برخوردار نباشد می تواند نوازنده را بسیار اذیت کند و یا حتی از نواختن باز بدارد. بنابراین بهترین نکته ای که می توانید در تهیه زیرچانه ای در نظر بگیرید ضدحساسیت بودن آن است.
یکی از مهمترین اجزای ویولن سیم آن است. علاوه بر توجه به جنس و نوع آن باید به استاندارد بودن فاصله سیم از گریف توجه کرد. فاصله استاندارد سیم ویولن از گریف در سیم می بین 3.2 تا 3.5 میلیمتر و در سیم سل بین 5 تا 5.5 است. اگر این فاصله رعایت نشود، صدای ساز دچار مشکل شده و دچار گز زدن خواهد شد.

خرک ویولن، از دیگر اجزای مهم ویولن است باید دقیقا بین دو دریچه خروج صدا که به شکل f هستند، قرار گرفته باشد و سالم باشد. گوشی های ساز که از دیگر لوازم جانبی ویولن است باید به راحتی در جای خود بچرخند، گیر نداشته باشند و سیم را پاره نکنند. البته این کار نیازمند مهارت و دقت است.
از دیگر نکاتی که در هنگام تهیه یک ویولن باید به آن توجه داشت سایز گریف است. توجه داشته باشید که گریف نباید زیاد پهن یا باریک باشد و همچنین انحراف نداشته باشد. برای تشخیص عدم انحراف گریف از قسمت خرک به آن نگاه کنید. اگر خرک و گریف به طور کامل روی هم قرار نداشتند و نسبت به هم انحراف داشته باشند، نشان دهنده کج بودن دسته ساز است و نشان دهنده بی کیفت بودن ویولن است.
در ظاهر ساز توجه بسیار زیادی نشان دهید. لبه های کناری ویولن شما نباید از هم فاصله داشته باشد. فاصله بین لبه ها نشان دهنده آن است که چوب ساز به خوبی تراشیده نشده است. در مورد صدای ساز باید به شفافیت صدا، حجم صدا و جوابدهی ساز در پوزیسیون های بالا توجه داشته باشید.

دقت کنید وزن ساز نیز باید به میزانی باشد که شما را اذیت نکند. نه سنگین باشد و نه زیادی سبک. اندازه ویولن باید متناسب با نوازنده باشد تا بتواند به راحتی آن را در دست گرفته و مشکلی در گرفتن سیم ها نداشته باشد. اگر ویولن اندازه مناسبی داشته باشد، نوازنده باید بتواند هنگام گرفتن ساز حلزونی (قسمت مارپیچی انتهای ساز) را با دست چپ خود بگیرد. اندازه ویولن را معمولا با کسر نشان می دهند. یک ویولن عادی برای یک فرد بزرگسال، ویولن 4/4 است. پس از آن به ترتیب نزولی اندازه های 3/4 ، 1/2 ، 1/4 ، 1/8 ، 1/10 ، 1/16 و 1/32 وجود دارد که دو مورد آخر آنقدر کوچک هستند که مناسب کودکان 2 تا 3 سال می باشند. بیشتر ویولن های موجود در بازار در اندازه های 4/4 ، 3/4 و 1/2 هستند. باقی سایزها معمولا به صورت سفارشی ساخته می شوند. انتخاب اندازه ویولن روش های متنوعی دارد اما آسان ترین روش آن انتخاب از روی سن نوازنده است.

نوازنده های 3 ساله یا کمتر از آن از ویولن های 1/16 استفاده می کنند. نوازنده های 4 تا 5 ساله از ویولن های 1/10 استفاده می کنند. سنین بین 5 تا 6 سال از ویولن های 1/8 استفاده می کنند. ویولن های 1/4 مناسب افرادی با سنین بین 6 تا 7 سال است. افراد 8 تا 9 ساله باید ویولن 1/2 تهیه کنند. افراد 10 تا 11 ساله 3/4 و افرادی با سنین 12 سال و بیشتر ویولن 4/4 تهیه می کنند. توجه داشته باشید که برخی از افراد ممکن است نسبت به سن خود دارای جثه بزرگتر یا کوچکتری باشند که در این صورت باید از روش های دیگر تشخیص اندازه ساز استفاده کرد. یکی دیگر از روش های تشخیص، اندازه گردن تا کف دست نوازنده است. برای استفاده از این روش دست چپ خود را کاملا باز کرده و اندازه بین گردن تا وسط کف دست را بگیرید. این اندازه را بر حسب اینچ (هر اینچ 2.54 سانتیمتر) به دست آورید و طبق جدول زیر اقدام به تهیه ساز نمایید:

توصیه می شود پس از انتخاب و خرید ساز از فروشنده خود درخواست مهلت امتحان ساز را بکنید. برخی از فروشنده های ساز به خریدار خود مهلت می دهند تا ساز را به استاد موسیقی خود نشان داده، و یا تکنیک های مورد نظر خود را با ساز امتحان کنند و میزان کاربردی بودن آن را بسنجند.
خرید ویولن برای افراد حرفه ای:
افراد حرفه ای معمولا نیازی به راهنمایی در خرید ساز ندارند، زیرا خود با شنیدن صدای ساز و یک نگاه به آن از جنس ساز و سالم بودن دیگر اجزای آن مطلع می شوند. همانطور که گفته شد افراد حرفه ای دو ساز دارند که یکی برای تمرین و دیگری برای اجراهای مهم استفاده می شود. سازی که برای اجراهای مهم استفاده می شود، علاوه بر کیفیت بسیار بالای صدا باید از نظر ظاهری نیز خاص و زیبا باشد. اما سازی که برای تمرین از آن استفاده می کنند، می تواند یک ساز معمولی باشد.
امیدواریم با استفاده از این نکات مناسب ترین ساز را انتخاب کنید و از نواختن، نهایت لذت را ببرید.