معرفی بنادر کمتر دیده شده هرمزگان

معرفی بنادر کمتر دیده شده هرمزگان

بندر خمیر

خمیر از دیرباز، از بنادر مهم حاشیه خلیج فارس بوده و جهازهای بادبانی (شراعی) از این بندر انواع کالا و نیز مسافر حمل و نقل می کردند. حیدرآبادی های مقیم بندرعباس در خمیر دارای انبار بزرگی بودند که گوگرد استخراج شده از معدن خمیر را در آن جا نگه داری می نمودند.

بندر پل

در شرق بندر خمیر، در ساحل دریا، بندر پل از زمان های دور، مرکز تجارت و حمل و نقل کالا بوده و معروف است که زمانی بین پل و الافت در جزیره قشم، پلی وجود داشته و از این رو آن را «یل» نامیده اند. فاصله پل ولافت حدود دو کیلومتر است.

آب مشروب مردم از برکه ها بود که تعداد آن ها زمانی به چهارده می رسید. پل دارای چند محله بود و هر محله برای خود تعدادی برکه و مسجد داشت.

یک کاروانسرا منسوب به دوران نادرشاه و تپه ای منسوب به زکی خان و دوران کریم خان زند در پل وجود داشت. زکی خان سردار کریم خان بود که برای مقابله با اعراب به بندرعباس مسافرت کرده بود و جنگ او با شیخ سیف در بندرعباس از آن جمله است. در آن جنگ، شیخ سیف شکست خورد و به عمان فرار کرد.

در کوه های شمال پل معدن نمک طعام و گوگرد وجود داشت و استخراج و صادر می گردید.

بندر لشتغان

لشتغان بر ورن نردبان، در چهار کیلومتری غرب بندر خمیر واقع است و از زمان های دور به داشتن صنعت سفال گری مشهور بوده است. ساکنین اولیه آن از گراش در حوزه لارستان به این جا مهاجرت کرده، اقامت گزیده اند. صنعت سفال گری نیز از گراش به لشتغان منتقل شده است. تعداد کوره های سفال پزی زمانی به ده واحد می رسید و در آن ها انواع ظروف سفالین مانند: خمره، تغار، تنور نان، کوزه، قلیان، ابريق و پاره ای اسباب بازی کودکان ساخته می شد و به بندرعباس و بندرلنگه و جزایر قشم و هرمز و لارک و آن سوی آب های خلیج فارس صادر می گردید. ظروف مذكور در خشکی با شتر و الاغ و در دریا به وسیله قایق های کوچک و بزرگ حمل می گردید. گل مورد نیاز کوره ها از کوه های شمالی لشتغان به دست می آمد. آب مصرفی مردم از برکه ها تأمین می شد. از آب نیمه شور چاه ها نیز برای مصارف خارجی و دام استفاده می کردند. صنعت سفال گری در حال حاضر به کلی راکد مانده است.

بندر کوشک

کوشک در دوازده کیلومتری غرب بندر خمیر و شش کیلومتری ساحل خلیج فارس، سابقا در مسیر راه کاروان رو قرار داشت، اما با احداث راه بندرعباس - بندرلنگه، اندکی از جاده دور افتاده است. معروف است که یکی از بزرگان منطقه، روزگاری در آن جا دم و دستگاه و اقامت گاهی کوشک مانند ( قصر) داشته و از این رو آن جا را کوشک نامیده اند. کوشک دارای خوری به نام «خور نوروزی» بود که در حالت مد آب دریا شناورها (قایق ها) به راحتی در آن پهلو می گرفتند و به حمل و نقل بار و مسافر می پرداختند. شغل عمده مردم قدیم، دام داری، عمدتأ شترداری بود و نوشته اند که زمانی برای هر نفر شتر دوازده قران و برای هر گاو ۳ / ۵ قران، مالیات می پرداختند. در کوشک یک کاروان سرای بزرگ وجود داشت که محل استراحت مسافران و کاروانیان بوده است.

بندر سایه خوش

در مناطق گرمسیر، هر جا درختی و سایه ای بود، ارزشمند و گرامی بود. سایه خوش در مسیر راه کاروان رو قدیم از نقاطی بود که به واسطه نخلستان و درختان بومی منطقه از یک سو و کوه های کم ارتفاع، در هوای گرم تابستان، محل مناسبی برای استراحت مسافران بود و از این رو آن را سایه خوش نامیده اند. سایه خوش دارای کاروان سرایی بزرگ بود.

بندر گچین

تاورنیه بازرگان و جهانگرد معروف فرانسوی که اوایل قرن هفدهم میلادی، از راه لار وکهورستان و گچین به بندرعباس آمده، در سفرنامه خود به گچین اشاره کرده می نویسد: . «گچی (گچین) محلی است که دو کاروانسرا دارد، یکی بسیار خوب و راحت و دیگری موقعیت بدی دارد، زیرا در صحرای شن زاری بنا شده و باد به قدری شن آن به صحرا می ریزد که منزل کردن در آن جا امکان ندارد. نزدیک آن جا ده دوازده چادر متعلق به اعراب است و به محض ورود مسافرین، شیر و کره و خوراکی های دیگر که در دسترس باشد، برای آن ها حاضر می نمایند.»

کاروانسراهای مورد اشاره تاورنیه، نزد مردم محل به کاروانسرای خیرات خانی» شهرت داشته است.

بندر بندعلی

تاورنیه بعد از گچین به بند علی اشاره کرده که دو کاروانسرا و دو برکه داشته و می نویسد: یکی از همراهان من به نام «مسيود ولالن» فرانسوی، در بندعلی از دنیا رفت و همان جا به خاک سپرده شد.

کاروانسرا و برکه های مذکور در محدوده خونسرخ واقع بودند و آثار آن ها تا چندی پیش نمایان بود، از تاریخ احداث آن ها حدود سیصد سال می گذرد.