معرفی ویلا ساگدن انگلستان

معرفی ویلا ساگدن انگلستان

"من همیشه یک خانه ساده و معمولی خواسته ام، اما این امر نباید طرح را از تبدیل شدن به یک خانه رادیکال محروم کند". عبارت فوق دستوری امکان ناپذیر می نماید. اما درک ساگدن مهندس سازه ای که بعدها به یک متخصص آکوستیک معروف تبدیل شد، دقیقا همان چیزی را دریافت کرد که دستور داده بود. خانه ساگدن کاملا معمولی ست و با نگاهی ساده به آن یک خانه منفرد حومه شهری چهار خوابه آجری مانند هزاران خانه دیگر به نظر می رسد، با این حال این خانه دارای جایگاهی مستحکم در تاریخ معماری بریتانیا پس از جنگ می باشد و منبع الهامی برای معماران جوان علاقمند محسوب می شود.

دست یافتن به سادگی خصوصا برای معماران دشوار است ولی طرح این خانه با مشکلاتی چند به این مهم دست یافت. اسکیس ابندایی این طرح. دارای سقفی پروانه ای شکل و پنجره های باریک بود و به وضوح بک کار معماری محسوب می شد. ساگدن و همسرش جین این طرح را نپسندیده و این مطلب را به الیسون اسمیتسون اعلام کردند (صورت حساب ساگدن در کتابی به نام "الیسون و پیتر اسمیتسون از خانه فردا تا خانه امروز" وجود دارد).

پیتر اسمیتسون مشکلات را حل کرده و با مدلی اصلاح شده و بدون پنجره ها و سقف که در آن روزها باب شده بود باز گشت. خانواده ساگدن بلافاصله این طرح را پذیرفته و ساختمان، بدون تغییر دیگری ساخته شد. ظاهرا تمام معماری از داخل طرح حذف شده بود اما درسی که این خانه به ما می دهد این است که معماری یک فرم یا ژست نبوده بلکه امری مربوط به پایایی و دوام است. برادران اسمیتسون به تازگی مدرسه هانستانتون در نورفک انگلستان را که به طرز خشنی شبیه کارهای میس و به سبک بروتالیسم بود تکمیل کرده بودند (بروتالیسم سبک خشنی از معماری عملکردگرا بود که به طور گسترده ای از بتن و فولاد استفاده می کرد) منتقدین آن زمان از طرح خانه ساگدن که با تصور عمومی از معماری منافات داشت متحیر شده بودند اما سبک بروتالیسم برای برادران اسمیتسون چیزی بیش از صراحت نبود و خدمات دهی به زندگی روزمره، مستقیما توسط ساختمان بدون دخالت هنر خودآگاه در درجه اول اهمیت قرار داشت. بنابراین خلاص شدن از معماری حس جالبی به وجود می آورد.

با این حال اگر خانه ساگدن خانه ای معمولی است چرا ارزش این همه توجه را دارد؟ زیرا این ساختمان با نگاهی متفاوت به هیچ وجه خانه ای عادی نیست به طور مثال. پلان، بسیار ماهرانه طراحی شده است. دیواری که نشیمن و ناهارخوری را از هم جدا می کند در اکثر قسمت ها وجود خارجی ندارد اما حضور آن با جانمایی پلکان و شومینه احساس می شود. ارتفاع سقف در هر یک از دو طرف ساختمان متفاوت است. این بدان معناست که در اتاق خواب اصلی در طبقه بالا برای تأكید بر خصوصی بودنشان، دو پله بالاتر از پاگرد ساخته شده اند. نازک کاری و یا عدم وجود نازک کاری نیز زیرکانه طرح شده است برخی از سطوح دیوار اندود کاری شده و برخی دیگر به صورت آجر نمایان رها شده است. تیرچه های کف، در پای پله ها همگی نمایان هستند و اتاق زیر شیروانی در طرح وجود نداشته و اتاق خواب ها دارای سقف شیب دار با پوشش تخته کوبی هستند.

معماری خاص بیرون خانه نیز جالب توجه است، مراجع ذی صلاح محلی تصمیم گیرنده طراحی در ابتدا از جانمایی اختیاری پنجره های استاندارد با قاب فلزی ناراضی بودند. آن ها انتظار داشتند که این پنجره ها مانند هر خانه عادی دیگری در تطابق و مرتبط با پانل های دکوراتیو داخلی باشند، در حقیقت چیدمان پنجره ها آزاد و بدون هدف نبوده و اندازه و محل قرار گیری شان برای داشتن قاب های دید به باغ و رسیدن به تأثیرات فضایی خاص در فضاهای داخلی طراحی شده بود. اگرچه این پنجره ها به طور غیرقابل انکاری دارای دیدهای اشتباهی می باشند که همین امر نیز ممکن است توجه معماران را به خود جلب کند؛ یک دیتیل کوچک بر ابهام ترکیب بندی کل ساختمان می افزاید و آن دریچه دودکش خانه است که بر عکس گذاشته شده است.

پلان در داخل محدوده هندسی خود، تا حدی آزاد بوده و عملکردهای مختلفی را در خود جای داده است؛ در این خانه یک زیر زمین با مساحت کامل، شامل پارکینگ و اتاق های تأسیساتی، دو طبقه اصلی و نیز یک اتاق اضافی چند منظوره در بالا که به تراس سقفی باز می شود. شکل و محل قرارگیری پله جالب توجه است؛ ممکن است انتظار داشته باشیم که پله به طور متقارن و شاید در گوشه ساختمان و از نظر قطری در مقابل ستون چاق کنج دیگر قرار گیرد، اما به جای این کار، این پله در دیوار کناری قرار گرفته، به بیرون فشار داده شده و نتیجتا برآمدگی مختصری را در بیرون ساختمان به وجود آورده است. هیچ اتاقی، مستطیلی خالص نیست و هر یک برای تصاحب فضا با یکدیگر مقابله می کنند.