نقش سینما در سیاست ایالات متحده امریکا

نقش سینما در سیاست ایالات متحده امریکا

سینما بعنوان یک رسانه، ابزار مهمی در سیاست داخلی و خارجی هر کشوری است. البته در کشوری چون امریکا که سرمایه گذاری کلانی بر روی سینما  میشود و در نتیجه مخاطبان وسیع تری هم دارد، این تاثیر گذاری سینما بر سیاست بیشتر است. اما در کشورهایی که سینمایی مستقل دارند و دولت ها خیلی بهایی به سینما نمیدهند این تاثیر گذاری بسیار کمتر است و حتی در برخی کشورها نیز سینمای آنجا با سیاست کشورشان در تقابل است. حتی میتوان گفت که سینمای مستقل امریکا که به سینمای زیر زمینی هم مشهور است، در تقابل با سیاست های دولت امریکا قرار دارد چرا که زیر یوغ هیچ استودیویی نیست و فیلمها نه به قصد فروش بالا بلکه به قصد نوآوری در فرم و همچنین ارائه کردن محتوایی است که بعضا در نقد رویای امریکایی است. در این مورد به فیلمهای کسانی چون جیم جارموش، هال هارتلی، جان کاساواتیس و دیگران میشود اشاره کرد.

اما در هالیوود، که بودجه سرسام آوری صرف آن میشود و طبعا دولت و ارگان های حامی آن هم این انتظار را دارند که سینما ابزاری برای گسترش پروپاگاندای آن در جهان باشد، اوضاع متفاوت است. سینمای هالیوود را سرمایه دارانی میچرخانند که خود در ارتباط تنگاتنگی با دولت مردان امریکا هستند و حتی بسیاری از این تهیه کنندگان هم جزو حامیان برخی احزاب هستند. اما جالب تر از این موضوع، این است که دو نفر از رئیس جمهورهای تاریخ ایالات متحده خود سابقه ای هم در سینما داشته اند.

شاید شنیده باشید که دونالد ترامپ قبل از اینکه وارد سیاست بشود و در دورانی که صرفا بعنوان یک تاجر و سرمایه گذار مشغول فعالیت بود، در فیلم هایی هم بازی کرده است. این که ترامپ در حال حاضر اینقدر مورد توجه رسانه هاست (البته بیشتر منفور است تا محبوب) ریشه در همین قضیه دارد که  او خودش قبلا در رسانه حضور پررنگی داشته است. او هم در فیلمهایی بازی کرده است (البته نقش هایی کمرنگ داشته و بعنوان شخصیت هایی فرعی در فیلم حضور می یافته است) و هم بعنوان مجری برنامه تلویزیونی مختلفی خصوصا مجری مسابقات کشتی کج فعالیت میکرده است.

اما بجز دونالد ترامپ، رئیس جمهور دیگری هم در ایالات متحده امریکا بوده که به نوعی از طریق سینما به شهرت رسیده و بعدها وارد کارزار سیاست شده است. این مرد، ریگان بوده است که بخاطر نقشی که در آن زمان ایالات متحده امریکا در خاور میانه ایفا میکرده است، نام ریگان برای بسیاری از ایرانیان هم بیش از حد آشنا است.

ریگان در تعدای فیلم حضور یافته است که بعدها و زمانی که در سیاست مورد هجمه مردم قرار میگرفت، بسیاری از افراد نماهایی از این فیلم ها را منتشر میکردند تا به نوعی او را تحقیر کنند. برای مثال، در فیلم قاتل ساخته دان سیگل، ریگان نقش منفی فیلم است و جان کاساواتیس هم نقش مقابل او را بازی میکند. ریگان بدلیل نفرتش از همسر مردی که کاساواتیس نقش او را بازی میکند، به صورت آن زن سیلی محکمی میزند. اما بلافاصله کاساواتیس از جایش بلند شده و مشت خوبی به صورت او می زند. این صحنه که ریگان مشتی از کاساواتیس (بعنوان نماینده سینمای مستقل و زیرزمینی امریکا) میخورد، بعدها دستمایه بسیاری از افراد و حتی رسانه ها شد تا انتقادات خود را این گونه کنایی ابراز کنند. زمانی که ریگان را بخاطر قضایای سیاست خارجی و سیاست نظامی امریکا نقد میکردند، برخی این گونه به او کنایه میزدند که قبل از ما، کاساواتیس تو را خوب شناخته بود و به همین خاطر هم آن مشت محکم را به صورتت کوبید.

ریگان اما بیش از اینکه در سینما به شهرت برسد، در سیاست مطرح شد. حتی مثلا فردی مانند آرنولد شوارتزنگر هم که زمانی قهرمان بی بدیل دنیای پرورش اندام بود و بعدها وارد سینما شد، این فرصت را یافت که وارد سیاست شود و مدتی نیز از او بعنوان رئیس جمهور آینده ایالات متحده امریکا یاد می شد.

آرنولد با بازی کردن فیلمهایی مانند سری فیلمهای ترمیناتور، حس ششم و غیره خود را حسابی در عالم سینما مشهور کرد. او البته نتوانست در سیاست به مقام ریاست جمهوری برسد و دیگر خیلی به او به عنوان یک فرد سیاسی نگاه نمیشود (هرچند هنوز هم به عنوان شهردار یکی از شهرهای ایالات متحده امریکا کار میکند) و بیشتر او را با تصویر قهرمان آهنین فیلم ترمیناتور می شناسند. آرنولد حتی در این سن و سال هم که حسابی پیر شده، باز در مقابل دوربین ظاهر میشود و در چند سال اخیر هم تعدادی نقش در فیلمهای هالیوودی بازی کرده است.

همین سه نفری که در این یادداشت ازشان یاد شده به خوبی نشان میدهند که چه ارتباط تنگاتنگی بین سینما و سیاست در امریکا وجود دارد. هر سه نفر قبل از اینکه وارد سیاست شوند ابتدا خود را به واسطه سینما به شهرت و حتی محبوبیت رسانده اند. این موضوع که در ایالات متحده امریکا، رسانه ها نقش بسیار مهمی در انتخاب ریاست جمهوری بازی میکنند و همواره بر سلیقه مردم در زمان رای دادن تاثیرگذار هستند، مورد تایید بسیاری از صاحب نظران است. حالا چه رسانه ای بهتر از سینما که هم وسعت بیشتری دارد، هم مخاطبینش پرتعداد تر هستند و هم اینکه گردش مالی فراوانی دارد و کسی که میتواند با تهیه کنندگان و سرمایه گذاران هالیوودی ارتباط دوستانه برقرار کند، حتما در آینده و موقعی که قصد ورود به سیاست را دارد موفق تر خواهد بود.

در امریکا، هر گاه که جنگی در حال وقوع است سینما بلافاصله وارد عمل میشود. اوج این قضیه را در دوران جنگ جهانی دوم شاهد هستیم. زمانی که امریکا به سختی وارد جنگ شده بود و بودجه عظیمی را نیز صرف این حادثه کرده بود. مردان زیادی از خاک امریکا دور شده بودند و در هیبت سرباز به سمت کشورهای دشمن سفر میکردند. در این شرایط زنان جامعه امریکا بیش از گذشته وارد جامعه و اقتصاد شدند و تاثیر بیشتری نسبت به دهه های قبل بر جامعه و اقتصاد ایالات متحده امریکا گذاشتند.

در این شرایط که امریکا از رکود رنج میبرد، کارخانه ها در حال تعطیل شدن بودند  و شرایط مملکت خیلی مناسب نبود، ارتش ایالات متحده امریکا از فیلم سازانی نظیر جان فورد و جان هیوستون و هاوارد هاکس دعوت کرد تا در این مسیر در کنار کشورشان باشند و با ساخت مستند و فیلمهای خبری، تلاش کنند تا به حفظ روحیه مردم کشور کمک کنند. اتفاقی که به خوبی افتاد و در ادامه دولت مردان امریکایی متوجه شدند که همیشه میتوانند روی سینما بعنوانی یک ابزار بسیار مناسب در شرایط بحرانی حساب باز کنند.