حدیث نسلِ در راه | معرفی کتاب حدیث نفس

حدیث نسلِ در راه

کتاب ((حدیث نفس)) خاطرات خود نوشت دکتر حسن کامشاد است که توسط نشر نی به چاپ رسیده است. کتاب، خاطرات دوران کودکی نویسنده (1304) تا پنجاه سالگی ایشان را که همزمان با وقوع انقلاب 1357 ایران است، دربرمی گیرد. کتاب به بخش های کودکی، نوجوانی، جوانی، دوران تحصیل نویسنده در انگلستان و دانشگاه کیمبریج و دوران میان سالی که در آن به شرح خاطرات زندگی و سفرهای کاری خود هنگام فعالیت در شرکت ملّی نفت می پردازد. عكس‌های خانوادگی و قديمی از دوران كودكی، مدرسه و سفرهای خارجی‌ نگارنده محترم، که درمیان متن آمده، به جذابیّت این خاطرات می افزاید.

سلاست و روان بودن متن ،صداقت، شوخ طبعی و طنز نویسنده در سراسر کتاب به چشم می آید که خود نشان ازاخلاق و منش شیرین و دلپسند اصفهانی ِ نویسنده محترم دارد.آنجا که از گفت و گوی خود با محمّد علی موّحد و و آن ((آب اصفهانی )) سخن می گوید یا آنجا که از طعنه سفیرِ وقت ایران در سوئیس می نویسد.. آنچه که به نظر می رسد این است که نویسنده در آرامشی کامل شروع به نگارش خاطرات خود کرده است. این آرامش، همان آرامش پس از طوفان است؛ طوفان حوادثی که از داستان غریب حزب توده در ایران آغاز می شود تا به داستان بس غریب تر انقلاب 57 ایران می رسد. و چه اتفاقات تلخ و شیرینی که به نویسنده نگذشته است. دکتر حسن کامشاد، خود بر آن است که: "آنچه نوشته شده به هر صورت در هشتادو چندسال عمر بر نویسنده گذشته است و ای بسا که او در این بازنگری به گذشته، نا خود آگاه می خواسته خود را بهتر شناسد." او خود می گوید: "من واقعا کتاب را نوشتم تا اوقات فراغتم را پر کنم و قصد خاصی نداشتم... من واقعا هیچ گونه قصد تاریخ نویسی یا گزارش نویسی نداشتم."

این گفته دکتر حسن کامشاد نشان از دوچیز دارد: نخست صداقت شیرین و زلال ایشان که در میان نویسندگان ایرانی می توان گفت عنقا مغرب است و دیگر اینکه این همان راز ماندگاری کتاب ((حدیث نفس)) است که همگان به (( تا کتاب را دستم گرفتم نتوانستم زمین بگذارم)) اعتراف می کنند. باری، ((حدیث نفس)) نه داستان "تسکین خویشتن" که سرگذشت نامه تاریخ و فرهنگِ ایران و ایرانشناسی، با همه چهره های شاخص و درخشان آن است؛ از علامه مینورسکی و ایلیا گرشویچ تا شاهرخ مسکوب و میر شمس الدّین ادیب سلطانی. آن روزی که استاد ماشاء الله آجودانی، دست نوشته های (( حدیث نفس)) را برگرفت و در کتابخانه خود کتاب را تمام کرد، کسی فکر نمیکرد که (( حدیث نفس)) بر بلندای فرهنگ ایران بماند و بر نام درخشان استاد حسن کامشاد بیفزاید. درود و آفرین بر شما استادِ فرهیخته فرهنگ و ادب ایران، جناب دکتر کامشاد عزیز. نا گفته نماند که جلد دوّم کتاب که به زیور نشر آراسته شده است، به خاطرات نویسنده از سالیان متمادی فعالیّت در عرصه نویسندگی و ترجمه می پردازد.