معرفی مدارس تاریخی اراک

معرفی مدارس تاریخی اراک

دبیرستان صمصامی اراک

این دبیرستان از نظر قدمت، موقعیت و تجهیزات از ارکان فرهنگی اراک محسوب می شود. دبیرستان صمصامی در سال ۳۸-۳۹ دارای ۱۱ کلاس بوده و ۴۱۲ دانش آموز در آن تحصیل می کردند. از اول مرداد ماه ۳۹ دبیرستان ساخت دو باب آزمایشگاه مدرن را شروع کرد که در سال تحصیلی ۳۹-۴۰ مورد استفاده قرار گرفت و به خاطر امکانات موجود در دبیرستان آزمایشگاه های آن بسیار مجهز و مورد استفاده بوده اند. در این سال ساختن یک باب گل خانه نیز در دبیرستان به پایان می رسد که بر زیبایی مدرسه می افزاید.

بنای اصلی این ساختمان طبق کتیبه سردر در سال ۱۳۱۲ ه.ق. توسط مرحوم حاج ذوالفغار بیات وقف شده و این مدرسه توسعه خود را تا سال ۴۰ ادامه داده و این توسعه در جهت تطبیق بنای مدرسه با امکانات روز بوده است. ساختمان مدرسه دارای فرمی کاملا متقارن است که در دو طبقه گسترش پیدا کرده و در قسمت ورودی اصلی با یک ایوان پیش آمده که با چند پله بالا رفته. حجم بنا در این قسمت کمی به داخل عقب رفته و ورودی را بارزتر کرده است. ورودی مجموعه با توجه به ارزش های فرهنگی اوایل دوره پهلوی ساخته شده که با چند پله افراد را به بالا و داخل مجموعه هدایت می کند. قسمت آزمایشگاه که در دوره های بعدی به مدرسه الحاق شد نیز دارای نمایی ساده از آجر است که در ترکیب با ساختمان اصلی در میان فضای سبز مدرسه قرار دارد. این اقدامات ساختمانی که در این دوران اتفاق افتاد در جهت تطبيق بناها با امکانات جدیدی بود که تا قبل از آن زمان شناخته شده نبود و در جاهایی که امکان ایجاد این فضاها در داخل مجموعه نبود شروع به ساخت فضاهای الحاقی می کردند.

دبیرستان محمدرضا پهلوی (زینبیه فعلی)

ساختمان این مدرسه در سال ۱۳۴۶ زمانی که آقای جواد رهنما پست ریاست فرهنگ را بر عهده داشتند از بودجه دولتی ساخته شد. این دبیرستان در آن زمان در پرتو کمک های اداره فرهنگ و علاقه مندی کارکنان آن پیشرفت های زیادی در زمینه های امکانات آزمایشگاهی، ورزشی و اطلاعات عمومی دانش آموزان داشته است.

در حال حاضر دبیرستان دخترانه فضیلت به این مدرسه اضافه شده و چون ساختمان قدیمی در حال حاضر شرایط مناسبی ندارد قرار است که تخریب شود و مقاوم سازی زیادی روی آن انجام نشده است.

پلان این ساختمان نیز به صورت کشیده و خطی بوده است و کلاس ها در امتداد راهروی مرکزی چیده شده بودند. نکته حائز اهمیت در این مدرسه فراهم کردن امکانات، نور و فضای مناسب برای آموزش است. مطرح کردن عملکردهای جدیدی که تا آن زمان ناشناخته بودند مانند سالن آزمایشگاه، فضای بازی و زمین ورزش از مواردی است که در این مدرسه به آنها توجه شده است.

نمای ساختمان از آجر پوشیده شده و نمای آن هیچ بیرون زدگی و سایه روشنی ندارد و به صورت متقارن در امتداد حیاط مدرسه کشیده شده است. ظهور شیوه جدید ساخت مدارس و ایجاد استانداردها و فضاهای جانبی در آن ها با وجود تغییرات بسیاری که در شیوه های تدریس و آموزش در سطح دنیا اتفاق افتاده در ایران کماکان به همین صورت به مسیر خود ادامه می دهد و در مدارس ایران پا برجاست.

دانشگاه اراک

در سال ۱۳۵۰ تعدادی از اساتید دانشگاه تهران و دانشسرای عالی سابق، مقدمات تأسیس یک مؤسسه آموزش عالی خصوصی را در اراک ایجاد کردند و در مهر ماه همان سال، فعالیت این واحد آموزشی با نام «مدرسه عالی مرجان» در چهار رشته فیزیک، شیمی، زیست شناسی و زبان و ادبیات فارسی با پذیرش ۶۸۰ دانشجو در محلی استیجاری آغاز شد.

این مؤسسه در اواخر سال ۱۳۵۱ با نام مدرسه عالی علوم اراک وابسته به دانشگاه تربیت معلم تهران و با مدیریت دولتی و با افزودن رشته ریاضی به فعالیت خود ادامه داد. در آذر ماه سال ۱۳۶۸ این مؤسسه به طور مستقل و با عنوان دانشگاه تربیت معلم اراک فعالیت خود را پی گرفت.

ساختمان گل و گلاب، ساختمان کلاس های قدیم و ساختمان ریاست از جمله بناهای موجود در دانشگاه هستند که در حدود سال ۱۳۵۲ به اتمام رسیدند.

کتابخانه دکتر قریب به مساحت ۳۷۰ متر در این ساختمان قرار گرفته است که به پاس قدردانی از زحمات ایشان در تأسیس این دانشگاه به نام ایشان نام گذاری شده است.