تغذیه مناسب در ديابت بارداري

تغذیه مناسب در ديابت بارداري

7% از خانم های ایرانی در دوران بارداري درگیر ديابت بارداري مي شوند. از آنجایی که دیابت در دوران بارداری به علت تغيير سطح هورمون ها در بدن به وجود آمده و در برخی موارد باید با تزریق انسولين درمان شود. معمولا ديابت بارداري در نیمه دوم بارداری شیوع پیدا می کنند و بعد از زایمان برطرف می شوند. برای اینکه دیابت بارداری در دوران بارداری برای خانم باردار و جنین مشکل ساز نشود باید خانم باردار رژیم غذایی مناسبی داشته باشد. در اینجا در مورد رژیم مناسب برای دیابت بارداری مطالبی را جمع آوری کرده ایم.

در خانم باردار مبتلا به دیابت بارداری با اهداف زیر باید تحت مراقبت قرار گیرد:

- کنترل سطح قند خون در محدوده طبيعي
- داشتن رژیم غذایی مناسب برای خود و جنین در حال رشد
- رسیدن به وزن مناسب در طول دوره بارداری

رژیم غذایی مناسب دیابت بارداری چگونه است وچه مقدار از گروه های غذایی در دیابت بارداری بخوریم؟

- غذا های حاوی کربوهيدرات:

یکی از روشهای کنترل سطح قند خون درمحدوده ی طبیعی، نظارت بر مقدار مصرف کربوهیدرات در رژیم غذایی است. غذاهاي حاوي کربوهيدرات شامل: نان و غلات صبحانه، ماکاروني ، برنج و رشته فرنگي، سيب زميني و ذرت، حبوبات مانند لوبيا و عدس، ميوه ها، شير ، ماست ؛ شير سويا غني شده با ويتامين D هستند، کربوهیدرات ها به گلوکز تبديل شده و وجود گلوکز یا قند خون برای تولید انرژی دربدن ضروری است و از سوی دیگر جنین از بدن مادر برای تغذیه و رشد این مولکول حیاتی را دریافت می کند. همچنین کربوهيدرات براي کمک به تنظيم ميزان قند خون در خانم باردار ضروری است. شما می توانید مواد غذایی حاوي کربوهيدرات را در 3 وعده غذايي اصلي و 3-2 ميان وعده در روز تقسيم کنيد. و میل کنید.
در بعضي از موارد علي رغم تنظيم ميزان مصرفي کربوهيدرات توسط خانم هاي باردار ، سطح قند خون بالاتر از حد طبيعي مي باشد. در اين موارد نبايد کربوهيدرات را از برنامه غذايي حذف کرد. در اين موارد در روند درمان ديابت بارداري نياز به استفاده از انسولين براي تنظيم ميزان قند خون مي باشد.

- چربي:

ميزان چربي مصرفي خود مخصوصا چربي هاي اشباع را کم کنيد. در عوض می توانید از چربي هاي سالم مانند روغن کانولا ، زيتون و انواع روغن هاي اشباع نشده ، مارگارين ، آواکادو و روغن تهيه شده از مغز هاي خوراکي مصرف کنيد. به خاطر اینکه مصرف چربي بيش از اندازه باعث ايجاد وزن اضافه شده و در نتيجه به صورت غير مستقيم باعث بالا رفتن سطح قند خون در شما خواهد شد. برای کم کردن چربي هاي اشباع در رژيم غذايي ، از گوشت کم چرب ، مرغ بدون پوست و لبنيات کم چرب مصرف نمایید و همچنین از مصرف غذاهاي آماده و فست فود پرهیز کنید.

- پروتئين

شما باید روزانه 2 واحد پروتئين دریافت کنید. مواد غذايي حاوي پروتئين عبارتند از : گوشت ،مرغ ، ماهي ، تخم مرغ ، پنير کم چرب ، که اين مواد غذايي به طور مستقيم باعث افزایش میزان قند خون نمی شود. شير، ماست و حبوبات نيز منابع خوبی براي پروتئين مي باشند. که حاوي کربوهيدرات نيز مي باشند.

- کلسيم و آهن:

همانطور که می دانید مصرف کلسيم و آهن در طول دوران بارداري باید افزايش يابد. شما می توانید 2 یا 3 وعده مواد غذايي کم چرب حاوي کلسيم در روز مصرف کنيد. برای مثال یک واحد برابر است با 250ml شير يا شير سويا غني شده، و یا 200 گرم ماست و يا 2 برش پنير است. آهن در گوشت قرمز ، مرغ و ماهي به آساني جذب مي شود. در صورتی که شما گياهخوار هستید و يا میلی به استفاده از اين مواد غذايي نداريد مي توانيد با تجویز پزشک خود از مکمل هاي حاوي کلسيم و آهن در بارداری استفاده کنيد.

چند نکته مهم در رژیم غذایی برای کاهش قند خون در طول بارداری

1. می توانید آزادانه مواد غذايي که سبب افزايش اضافه وزن در شما نشده و يا سطح قند خونتان را افزايش نمي دهند را مصرف کنيد. برای مثال: ميوه هایی مانند توت فرنگي ، ليمو ، ليمو ترش ، خيار ، کاهو ، و گروه سبزيجات، به جز سيب زميني ، ذرت ، حبوبات را می توانید مصرف کنید. توصیه می کنیم 2 واحد در روز از سبزيجات استفاده نمائيد.

2. داشتن 3 وعده غذايي اصلي(صبحانه، نهار، شام) و 3 ميان وعده ( 10 صبح ، 4 عصر و قبل از خواب ) به شما در کنترل صحيح قند خون کمک خواهد کرد. برای مثال اگر شما فقط از وعده غذای اصلی استفاده کنید ممکن است در طول روز به علت پايين آمدن قند خون دچار ضعف و سرگيجه شوید و بنابراین براي برطرف شدن این مشکل مجبور به استفاده از مواد غذايي با حجم بيشتري شويد. بنابراین ميان وعده ها مي توانند در کاهش قند خون به شما کمک کنند.البته ابن میان وعده ها باید با حجم کم باشند.

3. شما می توانید برای تعدیل قند خون در برنامه غذايي خود ترکيبي از انواع گروه ها را داشته باشيد. برای مثال: تمام برنامه غذايي شما نباید با کربوهیدرات پر شوند به این دلیل که باعث بالا رفتن سريع قند خون خواهد شد. و خوردن کربوهيدرات به همراه پروتئين مي تواند اين اثر را کاهش دهد.

4. کنترل قند خون در منزل : شما می توانید در منزل قبل از غذا خوردن و یک یا دو ساعت بعد از صرف غذا میزان قند خون خود را اندازه گيري نماييد. این اندازه گیری ها به شما کمک میکنند تا متوجه شوید چه مواد غذايي باعث بالا رفتن میزان قند خونتان می شوند. بنابراین با آگاهی بیشتری مي توانيد رژيم غذايي خود را رعايت کنيد.

 5. بهترین نوشیدنی در طول روز آب است. همچنین میتوانید با اضافه نمودن ليمو ترش طعم متفاوتي براي خود درست کنيد. از نوشیدن شربت های حاوی قند بالا پرهیز کنید. در صورت نیاز میتوانید از شيرين کننده هاي مصنوعي در مقادير کم مي توانید استفاده کنید.

خطر ابتلا به ديابت نوع 2 بعد از بارداری

سطح قند خون در خانم هایی که دچار دیابت بارداری می شوند در طول بارداری بالا میرود و بعد از تولد نوزاد دوباره به ميزان طبيعي خواهد رسيد. اما مشاهده شده که در 30 تا 50 درصد خانم هايي که در طول دوران بادراري خود مبتلا به ديابت بوده اند در 13تا 15 سال بعد مبتلا به ديابت توع 2 خواهند شد.
اما شما می توانید با داشتن وزن سالم و با رعايت تعادل در مصرف مواد غذايي و نيز انجام فعاليت فيزيکي از جمله ورزش برای کاهش وزن اضافي ریسک ابتلا به دیابت نوع دو را در خود کاهش بدهید.