مراقبت از دهان و دندان در دوران بارداری

مراقبت از دهان و دندان در دوران بارداری

دوران بارداری دورانی است که در آن بالا رفتن سطح هورمون‌ها می‌تواند حتی بر روی دهان و دندان و لثه‌ها نیز تأثیر خود را بگذارد مراقبت دندانی مناسب و پیشگیری در طول بارداری می تواند پیامدهای نامناسب را در نوزاد کاهش دهد و پوسیدگی های دندان را در شیرخواران کم کند. در زمان بارداری به دلیل رفلاکس معده و تهوع و استفراغ صبحگاهی حفره دهان بیشتر در مرض اسید معده قرار میگیرند. با پیشرفت زایمان، شلی اسفنگتر مری و فشار رحم حاوی جنین می تواند به تشدید ریفلاکس اسید منجر شود.

راه های پیشگیری از پوسیدگی دندان
مادرانی که به استفراغ شدید بارداری دچارند، ممکن است به ساییدگی مینا دچار شوند. کاهش استفراغ شدید با تغییر رژیم غذایی و داروهای ضد استفراغ وتهوع مجاز در بارداری ممکن است.و همچنین برای کاهش ساییدگی مینای دندان خانم باردار می تواند بعد از استفراغ با آب و جوش شیرین دهان خود را بشویند و این را بدانند بلافاصله بعد از استفراغ مسواک نزنند و از مسواک با پرز های نرم استفاده کنند تا به مینای دندان آسیبی نرسد و حتما از نخ دندان استفاده کنند. دهان شویه های حاوی فلوراید می توانند از دندان های ساییده شده یا حساس حفاظت به عمل آورند.
و همچنین تمایلات خانم های باردار به مصرف شیرینی جات و ترشی جات بیشتر می شود .سعی کنید در این دوران از موادقندی و ترشی جات کمتر استفاده کنید تا به دندان هایتان کمتر آسیب برسد.
مواد حاوی کلسیم را در رژِیم غذایی خود قرار دهید.و شیر، تخم مرغ، کره، میوه و سبزی بیشتر مصرف کنید.
قبل از بارداری و همچنین در طول بارداری حتما به دندانپزشک مراجعه کرده و از سلامت دندان های اطمینان حاصل کنند.

لق شدن دندان در بارداری
دندان ها در طول بارداری حتی در نبود بیماری لثه به دلیل سطح بالای پروستروژن و استروژن که پریودونتیوم (یعنی لیگامان ها و استخوانهایی که دندان را حمایت می کنند) را تحت تاثیر قرار می دهند، و در این دوران ممکن است لق شوند. ولی این را بدانید که برای دندان های لق که همراه با بیماری های پریودونتال نباشد این وضعیت موقتی است و پزشک باید به خانم باردار این اطمینان را بدهد که این لقی به تنهایی به افتادن دندان نمی انجامد.

غده روی لثه
در صورتی که زنان باردار بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنند، و2 بار در طول بارداری خود به دندانپزشک مراجعه کرده و جرم گیری کنند دندان و لثه آن‌ها کمتر دچار مشکل می‌شود. این را بدانید که رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان می‌تواند به ایجاد یک غده روی لثه خانم باردار منجرشود که گاهی دردناک است. اما خیالتان راحت این غده خطرناک نیست و به آن تومور حاملگی گفته می‌شود. این تومور معمولاً با رعایت بهداشت و بعد از زایمان خودبه خود خوب می شود. ولی در بعضی موارد نادر اگر این تومور بزرگ باشد نیاز به جراحی خواهد بود. در صورت مشاهده، حتماً به مراکز بهداشتی درمانی مراجعه کنید. زنان باردار باید رعایت بهداشت دهان و دندان را به طورکامل انجام دهند. مخصوصا ماه های آخر حتی باید ماهانه دو بار به مراکز بهداشتی و درمانی، مراجعه و سلامت دندان‌ها وارسی شود. خوشبختانه این مراکز، تسهیلات و خدمات معاینه زنان باردار را در دستور کار دارند و در شهرهای دور و نقاط محروم نیز این امر انجام می‌گیرد.

رادیوگرافی و درمان برای خانم های باردار چه زمانی مناسب است؟
همیشه این را به یاد داشته باشید که هنگام مراجعه به دندان پزشک، او را از بارداری خود با خبر کنید .
برای اطمینان از پوسیدگی دندان در زنان باردار می توان از رادیوگرافی دندان در موارد تشخیص حاد استفاده کرد. در صورت امکان باید انجام رادیوگرافی را تا پایان سه ماهه اول به تعویق انداخت. از رادیوگرافی دندان بدون روپوش سربی اجتناب کنید چون ممکن است تأثیرات جبران‌ناپذیری به جنین وارد کند و برای درمان مطلوب آن است که اقدامات دندان پزشکی برای سه ماهه دوم برنامه ریزی شوند. زیرا سه ماهه سوم بارداری با مشکلات اضافی و ناراحتی بیمار در وضعیت درازکش و خطر فشردگی ورید اجوف تحتانی همراه است. در این مورد می توانیم با خواباندن بیمار به پهلوی چپ، تغییر وضعیت زود به زود و کوتاه کردن مدت ویزیت از این مشکلات بکاهد. عقب انداختن مراقبت های دندان پزشکی تا پس از زایمان می تواند دردسرساز باشد، زیرا تازه مادران درگیر مراقبت از نوزاد خود هستند.

داروهای بی حسی موضعی نظیر لیدوکایین پریلوکایین و که در گروه B بارداری قرار و اپی نفرین که در گروه C بارداری قرار دارند برای اقدامات دندان پزشکی در صورت استفاده با دوز مناسب بی خطر هستند. اما آرام بخش هایی نظیر بنزودیازپین ها و لورازپام که در گروهD بارداری و تریازولام که در گروه X بارداری هستند نباید تجویز شوند. این گروه بندی دارو ها میزان کم خطر و پر خطر بودن را نشان می دهند. اکسید نیتروژن از نظر خطر بارداری طبقه بندی نشده است و تجویز آن مورد اختلاف است.

در صورت وجود سلولیت خفیف، پنی سیلین، آموکسی سیلین و سفالکسین که همگی در گروه B بارداری قرار دارند،و اولین خط درمان آنتی بیوتیکی به شمار می آیند. اریترومایسین (نه اریترومایسین استولات، که با هپاتیت کلستاتیک در بارداری همراه است) یا کلیندامایسین که هر دو در گروه B بارداری قرار دارند در بیماران آلرژیک با بیش حساسیتی نوع I به پنی سیلین قابل تجویز هستند. در مبتلایان به سلولیت شدید، بیمار باید بستری شود با سفالوسپورین های وریدی یا کلیندامایسین وریدی درمان شود. برای درمان دندان درد از استامینوفن که در گروه B بارداری قرار دارد و از ایبوپروفن که در سه ماهه اول و دوم در گروه B بارداری و در سه ماهه سوم در گروه D بارداری قرار داردو مصرف محدود اکسی کدون که در سه ماهه اول و دوم در گروه B بارداری و در سه ماهه سوم در گروه D قرار دارد بسته به سن بارداری و با تجویز پزشک مناسب هستند.