معرفی شهرهای سرباز و مکران از جاذبه های گردشگری شرق ایران

معرفی شهرهای سرباز و مکران از جاذبه های گردشگری شرق ایران

سرباز

سرباز در میان رودخانه ای واقع است که در دو طرف کوه است و عرض رودخانه یک صد ذرع و بعضی جاها بیشتر است و در هر جای آن که ممکن بوده است بنای آبادی گذاشته اند. هوایش خیلی گرم است. قلعه ای از بناهای قدیم دارد که مخروبه است و آبش از رودخانه است و از بهترین بلوكات بلوچستان است و اهالی این بلوک در امر رعیتی و کار زراعت و فلاحت مهارت تام دارند و مشتمل بر مزارع مفصله که همه آنها از آب رودخانه زراعت می نمایند. نسقند، کویمرک، کوه روک، کوه وند، کشکور، دیه کور، پاردو، پشامک، فیروزآباد، راسک، بافتان، پیشین و محصولات این مزارع همه از آب رودخانه مشروب می شود الا مزرعه پیشین که از رودخانه خارج است. دو قلعه دارد از بناهای قدیم که مسکون است. یک چشمه دارد و باقی زراعت آن دیمی است. چون این قلعه ها مابین سرباز و کیج واقع است در سنه هزار و دویست و هفتاد و نه که این بنده به سیاحت بلوچستان برحسب امر اولیای دولت روزافزون مامور بود بعد از ورود به بلوچستان در اثنای سیاحت که به بلوک سرباز رسید و به پیشین عبور نمود و معلوم شد که اهالی آنجا کمر مخالفت بسته اند. نه به ضابط کیج و نه سرباز اطاعت و خدمت می کنند.

بعد از معاودت از سیاحت بلوچستان تفصیل مخالفت اسکن پیشین را به وكيل الملک مرحوم اظهار داشت و به عرض اولیای دولت جاوید شوکت رسانید. در سنه هزار و دویست و هشتاد و یک حسب الامر این بنده را با سرباز و توپ و جمعیت مامور نمود و حالا در نهایت انقیاد کمر خدمت بسته و به ضابط سرباز مالیات می دهند.

محصولات بلوک سرباز: شتوى: غله، صیفی: شلتوک و ذرت. اشجار: نخل خرما، مرکبات و لیمو. آب آنجا خیلی تعریف دارد. انبه، کنار، انجیر، انار، رز. شکار کوهی: کبک و تیهو، پلنگ هم در کوهستانش هست. مال و مواشی: گوسفند، گاو، الاغ. ملبوس شال پشم و کرباس است.

طایفه ای از آنها را ذکری می گویند. جمعیت بلوک سرباز هزار و چهار صد و نود خانوار است. خود سرباز از جانب ضابط مستحفظ دارد.

اهالی کوه وند و کشکورکه چهار صد خانوار می باشند مذهب ذکری دارند و از قراری که معلوم شد به هیچ مذهب و ملت اعتقاد ندارند. با محارم خود نیز جمع می شوند و مرشد آنها داهی نامی بوده که مرده و این بنده هر قدر سعی و تفحص نمود که شاید آدم زبان فهمی در میان آنها پیدا کند که از عقایدشان اطلاع حاصل کند ممکن نشد. در حقیقت بهای ماند و صاحب شعور در میان آنها نیست. معادن ندارد.

مکران

هوای آن بسیار گرم و رطوبی است به واسطه قرب دریای عمان زیاد بد هوا و جميع آب قنوات ناگوار است ۱۰۶ و مشتمل است بر چند بلوک:

بلوک قصر قند: اما خود قصر قند در واقع پایتخت همه مکران است. قلعه محکمی دارد و روی تپه بلندی واقع است و محل نشیمن ضابط است و رعیت آنجا در کوار منزل دارند و کوار جایی است که از چوب خرما می بندند و در میان آن گذران می نمایند و مشتمل است بر مزارع و از آب رودخانه زراعت می کنند و قصر قند دوازده رشته قنات آباد و سه رشته خراب دارد. مزرعه هیت، بک، شارک.

هیت: قلعه ای از بناهای قدیم و سه رشته قنات آباد و دو رشته خراب دارد.

بک: قلعه ای از بناهای قدیم و از آب رودخانه زراعت می نمایند.

شارک: قلعه ای از قدیم و سه رشته قنات آباد و چهار رشته مخروبه دارد. محصولات: شتوی: غله، صیفی: شلتوک و باقلا بسیار تعریف دارد.

اشجار: نخل خرمای مکران چندان تعرف ندارد و درخت انبه، نارنج، لیموی آب، درخت زیتون، موز، انار، انجیر، ترنج بکرایی، درخت جم که شبیه به درخت انبه است. میوه کوچکی دارد به رنگ و بزرگی عناب و ترش مزه است. شکار: در جلگه آهو و در کوهستانش شکار کوهی، کبک و تیهو دارد و در صحرای قصر قند آهوی سیاه پیدا می شود. گاو و الاغ دارند. ملبوس، کرباس و پشم است. لباس پشمینه مکران معروف است که از همه بلوچستان بهتر و ظریفتر به عمل می آورند و می دوزند. جمعیت آنها هفتصد و هشتاد خانوار.