بررسی اجمالی انرژی های تجدید پذیر در ایران

بررسی اجمالی انرژی های تجدید پذیر در ایران

بخش تولید انرژی در خاورمیانه تحت تأثیر سوخت های فسیلی ارزان قیمت است که می تواند مسائل اقتصادی و زیست محیطی را به وجود آورد. در حال حاضر، استفاده از انرژی های تجدید پذیر، توجهات سیاسی رابدست آورده است و بسیاری از کشورهای خاورمیانه، اهداف بلندپروازانه تجدیدنظر را به ویژه در شرایط افزایش برق و تقاضا در منطقه برای خود قرار داده اند. ایران از این روند مستثنی نیست. ایران دارای میزان بسیار بالای مصرف انرژی به ازای هر نفر است (برآورد می شود که 80٪ بالاتر از میانگین خاورمیانه است).

این به خاطر سطح بالای یارانه ها در زمینه انرژی و سوخت برای مصرف کنندگان و کسب و کارها است که از مصرف انرژی کارآمد جلوگیری نمی کند. ایران به عنوان یکی از کشورهای اصلی تولید کننده نفت، به طور فزاینده ای به منابع انرژی غیر فسیلی به ویژه به منابع انرژی تجدیدپذیر برای برنامه های بلند مدت خود توجه داشته است. ایران به دلیل منابع فراوان سوخت فسیلی یکی از کشورهای اصلی تولید کننده سوخت غیر تجدیدپذیر است. استفاده از گاز طبیعی و نفت در بخش حمل و نقل و صنعت به دلیل نرخ پایین آن توسعه یافته است. در نتیجه، میزان افزایش آلاینده ها و کاهش سوخت های فسیلی، چالش های جدیدی در سناریو انرژی کشور به وجود آورده است. از آنجایی که ایران دارای منابع سوخت فسیلی بسیاری است، ‌منابع تجدیدپذیر و جایگزین به طور جدی مورد توجه قرار نگرفته است. این روند موجود در استفاده از سوخت فسیلی براساس اهداف توسعه پایدار سازگار با کشور می باشد. به تازگی، کنترل مصرف سوخت فسیلی یکی از اهداف اصلی دولت ایران شده است.

تنوع منابع طبیعی ایران در مناطق مختلف ایران، میتوانند به عنوان منابع اصلی انرژی تجدیدپذیر و پایدار مورد استفاده قرارگیرند و به عنوان انرژی مکمل در سیاست های ترکیبی انرژی مورد توجه قرارگیرند. بیوفول، انرژی های آبی، بادی، خورشیدی و زمین گرمایی،‌ انرژی های اصلی تجدید پذیر برای تامین انرژی هستند. علاوه براین با توجه به افزایش نرخ آلودگی، تولید انرژی زیستی ار مواد زائد، میتواند نقش مهمی در پایداری استراتژی های مدیریت پسماند داشته باشد. ایران باید یک سیستم انرژی پایدار برپایه انرژی پاک و تجدیدپذیر طراحی کند.

براین اساس از آنجایی که مناطق روستایی ایران از سیستم های انرژی تجدید ناپذیر رنج میبرند، لازم است، که انرژی های تجدیدپذیر در برنامه های توسعه جامع به طور کل، و برنامه توسعه روستایی به طور خاص ترکیب شوند. با وجود مزایای زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی، انرژی های تجدیدپذیر پتانسیل توسعه در مناطق روستایی ایران را داشته است،‌اما میتواند با چالش های زیربنایی، ‌مدیریتی، اجتماعی – فرهنگی و اقتصادی مواجه شود. براین اساس، برای رسیدن به این چالش ها، سیاست های تهاجمی و نوآورانه مورد نیاز است. دراین راستا ۱۱ پروژه مربوط به انرژی خورشیدی توسط وزارت انرژی ایران مورد استفاده قرار گرفته است.

مجموع نیروگاه نصب شده فتوولتائیک در ایران ۱۴۰۲۰ مگا وات در سال ۲۰۰۴ بوده است. این مقدار به ۶۷ مگاوات در سال ۲۰۱۰ رسیده است. علاوه برآن دو پروژه زمین گرمایی در استان اردبیل نصب شده است. در پایان سال ۲۰۱۰، پروژه نیروگاه زمین گرمایی مشکین شهر میزان پیشرفتی برابر با ۵۰ درصد را نشان داد. به طور مشابه، پروژه ساخت در اردبیل پیشرفت ۳۲ درصدی را نشان داد. با توجه به مشکلات مالی در برنامه توسعه چهارم، تکمیل این پروژه تا پایان برنامه پنجم توسعه ادامه یافت. قدرت اسمی نیروگاه های بیوگاز در ایران ۱.۸۶۰ مگاوات است که کل ظرفیت نصب شده ۱.۶۶۵ مگاوات است. براساس سند استراتژی توسعه فناوری پیل سوختی ( تصویب شده توسط دولت در سال ۲۰۰۴)،‌ ایران پیشرفت های خوبی در پروژه های پیل سوختی داشته است.

بخش خصوصی به تازگی قرارداد ساخت بیش از ۶۰۰ مگا وات سیستم های زیست توده و ۵۰۰ مگاوات توسعه انرژی بادی امضا کرده است. قدرت اسمی پارک های بادی که در سایت های در دسترس با پتانسیل قابل توجه بادی در ایران میتواند احداث شود ۶۵۰۰ مگا وات است که از توربین های بادی با قدرت اسمی ۶۰۰۰۰ مگا وات استفاده میکند. میانگین فاکتور ظرفیت سالیانه این پارک های بادی ۳۳ درصد است. منابع انرژی تجدیدپذیر برخلاف سوخت های فسیلی، که ممکن است در کمتر از یک قرن ازبین بروند، همیشگی هستند. از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۰ ( منطبق با برنامه پنجم توسعه ایران)، منابع انرژی تجدیدپذیر یک نرخ رشد جهانی دو رقمی به دلیل ادراک محیط زیست و کاهش نرخ تجهیزات داشته است. همچنین بعضی سیاست ها و استراتژی ها در سطح جهانی برای تامین منابع انرژی تجدیدپذیر (تعرفه ها و سوبسیدها ) به تصویب رسید.