آشنایی با تالار های کاخ تچر

آشنایی با تالار های کاخ تچر

تالار شمالی

کاخ تچر شیراز این تالار به شکل چهار گوشه ای است که در ازای هر پهلوی آن 25/11 متر و دارای چهار ستون بوده است. در دو گوشه خاوری و باختری تالار شمالی، پیوست شده به تالار مرکزی، دو درگاه است که از آنها به ساختمان های دو سو وارد می شده اند. در سوی خاور این سالن و شمال باختری، اتاق های آن، گرمابه و مبرز (مبال) جز آن قرار داشته است. دو درگاه دیگر در تالار شمالی و اتاق های شمال باختری هست که نگرش به شمال دارند و از آنها وارد خود تالار می شده اند.

در جلوی یکی از این درگاه ها، سنگی به شکل مکعب راست گوشه برپاست، روی آن چاکری نگارده شده که در یک دست حوله و در دست دیگر عطردان، می خواهد وارد تالار شود، گمان می رود در سوی دیگر درگاه در برابر نگاره نامبرده سنگ مکعبی دیگری هم به همین گونه و همین نگاره پدیدار بوده است که بر نشان پیش آمدها و رعد و برق خرد شده و از بین رفته است. چون در ساختمان های تخت جمشید، سنگ تراشی ها و نگاره های دو سوی درگاه ها و جز آن جفت می باشناه، بی تردیا۔ کمان بالایی مورد نخواهد بود.

تالار مرکزی کاخ تچر

این تالار مانند سالن های دیگر، چهار گوشه است و در ازای هر پهلوی آن 42/15 متر و دارای ۱۲ ستون که تنه آنها چوبی و در سه ردیف قرار داشته است. تالار نامبرده در چهار دیوار، شش درب و ۸ تاقچه و ۴ پنجره سنگی دارد و دور گیلویی هر پنجره و تاقچه، سنگ نبشته ای به خط میخی پارسی و ایلامی و بابلی نوشته شده است که سنگ نبشته پارسی آن، همانگونه که هست با پچواک آن در زیر آمده است :

تخت جمشید، سنگ نبشته میخی پارسی دور گیلوئی پنجره

سخنگویی واژه های سنگ نبشته مزبور این است: آردستان - داریوهاوش، خشایشی هيا ويثيا کارت. و پچواک آن چنین است: این گیلویی سنگی پنجره در خانه شاهی داریوش ساخته شده است.

در درب این تالار به ساختمان های شمالی و یک درب به ایوان جنوبی و دو درب به اتاق باختری و یک درب آن به اتاق های خاوری باز می شود. پایه های دو تای از درگاه های شمالی و جنوبی، سوای سر درب، چهار متر و ۱۸ سانتی متر بلندی و یک متر و ۴۷ سانتی متر پهنا دارند. در پایه های این دو درگاه، نگاره داریوش که دارای تاج و گردنبند و ریش و پاره هایی از فلزات و سنگ های گرانبها بوده و جای آنها هنوز نمودار است، سنگ تراشی شده است. نگاره هایی که در دو درگاه شمالی است، وارد شدن داریوش را به تالار و در درگاه جنوبی، بیرون آمدنش را می نمایاند و در پشت سر او، دو تن از چاکران در درگاه های شمالی، با بخور دادن و حوله و عطردان و در درگاه جنوبی با چتر و جز آن روان هستند و روی تن پوش داریوش، سنگ نبشته زیر به خط میخی پارسی نوشته شده است.

سخنگویی واژه های سنگ نبشته بالا چنین است: دارواوش، خشای ثيا و ترکا، ویشتاسپ هیا پوثرا، هخام نیشی یا.

در بخش درونی پایه های سه درگاه خاوری و باختری تالار آئینه، داریوش با شیر و گاو کوهی و جانوری که سر و دست های او همانند به شیر و دارای بال و پنجه شاهین است، سرگرم پیکار می باشد.

پاستون های آنها که از دو پاره سنگ سیاه روی هم که زیری چهار گوشه و رویی گرد است، درست شده و اکنون سر جای خود بازمانده اند. در چهار سوی این تالار، چهار درب بوده که از آنها به اتاق ها و راهرو و جلو حياط نامبرده می رفته اند.