هنر
پیرامون هنر تدوین فیلم در ساختار بخشی به آن (4)
در سکانس معروف «پله های ادسا» در فیلم رزمناو پوتمکین (۱۹۲۶)، آیزنشتاین هجوم يك گروهان قزاق را نشان می دهد که در حال پایین آمدن از پله ها مردم شهر ادسا را قتل عام می کنند. او با نمایش مکرر حمله قزاقها و واکنشهای مردم مصیبت دیده و وحشت زده شهر در حقیقت زمان را بسط می دهد. به عبارت دیگر، زمان نمایش فیلم بیشتر از زمان واقعی است که قزاقها از پله ها سرازیر می شوند.
روش مونتاژ آیزنشتاین در سکانس «پله های ادسا» تجربۀ مهمی در فیلمسازی محسوب می شود: استفاده از زمان و مکان در فیلم با درك معمول ما از زمان و مکان بسیار متفاوت است. هدف آیزنشتاین بیان گذشت زمان به صورت واقعی آن نیست، بلکه او زمان را به جهت اثر نمایشی تصویر می کند. وی با طولانی کردن زمان موفق به تشدید حالت نمایشی حادثه شد. این شیوه به سادگی راهی برای بیان تغییرات زمان از لحاظ شدت نمایشی آن است و در این خصوص عقل سلیم حکم می کند که زمان بیشتری صرف حوادث مهم نمایشی شده و زمان کمتری به وقایع کم اهمیت اختصاص یابد.
يك مثال فرضی می تواند به روشن شدن چگونگی دستکاری زمان توسط فیلمساز کمک کند. مردی از خواب بر می خیزد، دندانهایش را مسواك می کند، ضمن خوردن صبحانه روزنامه می خواند، و چند کلمه ای با همسرش صحبت می کند. لباس می پوشد، خانه را ترک می کند و قدم به خیابان می گذارد. اتوبوسی می آید و مرد سوار می شود. راننده بدخلقی می کند چون مرد برای خرید بلیط پول خرد ندارد. مرد در اتوبوس به خواندن روزنامه ادامه می دهد، از اتوبوس پیاده می شود، کمی پیاده روی می کند و به اداره می رسد. پس از ورود به ساختمان سوار آسانسور می شود. به اتاق کارش وارد می شود، به ماشین نویسها سلام می گوید، به طرف میزش می رود، پشت سرش صدای خنده ای می شنود.. پشت میز می نشیند و با ورقه های روی میز خود را سرگرم می کند. یکی از ورقه ها روی زمین می افتد، خم می شود که آن را بردارد متوجه می شود که هنگام صبح با عجله ای که برای خروج از منزل داشته لنگه کفشها را تا به تا پا کرده. خجالت می کشد. بقیه روز را پشت میز کار می کند، هنوز از این که کفشهایش را اشتباه پوشیده خجالت زده است، تا وقت نهار از جای خود بله نمی شود.
گرسنه است. بعد از ظهر به دفتر رئیس خوانده می شود، در یکی از پرونده ها اشکالی پیش آمده و او پاسخ درستی ندارد، من و من می کند، با سرافکندگی پرونده را می گیرد و به پشت میزش بر می گردد بعد متوجه می شود که اشتباه از او نبوده است. کسی را که مرتکب این اشتباه شده صدا می زند، آن شخص بی هیچ تشویشی از این اتفاق، شانه هایش را بالا می اندازد و می گوید: "خوب همه اشتباه می کنند" و بی درنگ پشت میز خود بر می گردد. ساعت پنج، مرد اداره را ترک می کند و پس از پیاده روی در همان مسیر صبح، سر وقت به ایستگاه اتوبوس نمی رسد. باران می بارد و او می باید بیست دقیقه صبر کند. بعد از اینکه به خانه می رسد همسرش به طور اتفاقی از او می پرسد که حتما فراموش نکرده است در شهر صورتحساب برق را بپردازد، و مرد از شدت خشم منفجر می شود.
مطالب مرتبط:
پیرامون هنر تدوین فیلم در ساختار بخشی به آن (1)
پیرامون هنر تدوین فیلم در ساختار بخشی به آن (2)
پیرامون هنر تدوین فیلم در ساختار بخشی به آن (3)
نظرات
- هیچ نظری یافت نشد.
نظر خود را اضافه نمایید
ارسال نظر به عنوان مهمان