بندرعباس از دیدگاه جهانگردان فرانسوی

بندرعباس از دیدگاه جهانگردان فرانسوی

بندرعباس و تاورنیه

بندرعباس اصلا گمرون نامیده می شد و حالا به نام شاه عباس كبير، بندرعباس نامیده می شود. شهری است بزرگ با مخزن های بزرگ برای مال التجاره که بالای آن ها هم برای منزل تجار عمارت بنا شده و همان وقت که هرمز در تصرف پرتغالی ها بود نیز باز معاملات عمده تجارتی در بندرعباس انجام می شد. چون از حیث امنیت بر همه سواحل خلیج فارس ترجیح دارد، تا پانزده سال قبل حصار و بارو نداشت و شب ها ممکن بود (دزدان) داخل شهر شده، سرقتی مرتکب شوند یا در عمل گمرک تقلبی بکنند، اما از آن وقت که دور شهر را حصار کشیده اند بر اهمیت آن افزوده شده است. انگلیسی ها و هلندی ها در آن جا تجارت خانه دارند. عمارات عالی در کنار دریا بنا کرده اند و چون بهترین لنگرگاه های خلیج فارس بندرعباس است، تمام کشتی های بزرگی که از هندوستان برای ایران و عثمانی و سایر نقاط آسيا و یک قطعه از اروپا مال التجاره می گیرند، به بندرعباس آمده لنگر می اندازند و در وقت ورود کشتی ها، تجار زیاد در آن جا حاضرند که اغلب ایرانی و ارمنی و هندی های مقیم ایران هستند.

سابق بر این هیچ گونه سبزی در بندر یافت نمی شد، اما حالا از شدت مراقبت کاهو و کلم قمری و پیاز به عمل می آورند و از آب چاه هایی که تازه در بندر عباس حفر کرده اند، آن ها را آبیاری می نمایند. اهالی این نواحی سبزه رنگ هستند و لباسشان منحصر به یک پیراهن است. در ایام توقف در بندر لوازم زندگی و خوراکی ها از هر حیث فراهم است. شراب شیراز و یزد وفور دارد. گوشت گوسفند و کبک و کبوتر بسیار است. مرغ و جوجه هم دارند، اما گوشت آن ها را نمی خورند، زیرا بوی الجن می دهد. در میان اقسام ماهی که در دریای بندر وفور دارد، ماهی شال و اپارلان و ساردین های اعلی بسیار است، اما صدف را چون اهالی نمی خورند، صید نمی کنند. تفریح معمولی مردم، بندر رفتن به زیر درخت بانیان ها و صرف عصرانه است. صبح های خنک هم برای شکار خرگوش می روند. تازی خوب در آنجا زیاد یافت می شود، زیرا انگلیسی ها و هلندی ها هنگام آمدن از اصفهان و شیراز با خود می آورند.

از بندرعباس و نایب کنسول فرانسه در بوشهر

۱۳۰۰ خورشیدی / ۱۹۲۰ میلادی

بالاخره به لنگرگاه بندرعباس می رسیم که بهترین بندر طبیعی در تمام کرانه های ایرانی خلیج فارس است. این بندر به طور طبیعی به ایلات لار، کرمان، یزد مربوط شده و همان گمبرون سابق است که نام شاه عباس، کسی که به کمک انگلیسی ها در سال ۱۶۲۲ میلادی بر پرتغالی ها پیروز شده و آن ها را از هرمز بیرون رانده است، روی آن بندر گذاشته شده است. گرچه بندر بوشهر با همه خسارتی که دیده رو به توسعه می رود، اما بدیهی است که بندرعباس، آینده خوبی خواهد داشت، زیرا بندر در سر راهی که به داخل کشور منتهی می شود قرار گرفته و شاید انتهای خط های راه آهن ایران نیز باشد.

بندرعباس و سرپرسی سایکس

بندرعباس دارای یک لنگرگاه عمیق و فراخی است که جزایر هرمز و قشم آن را از توفان های سخت حفظ می کند. کشتی ها در دو میلی ساحل لنگر می اندازند و ارتباط با خشکی با قایق های کوچک محلی است که هم گران و هم غیر کافی است.

تعجب این که در این بندر حتی یک مسیحی هم نیست و اگر باشد مسافری است که قصد رفتن به نقطه دیگری دارد. وسایل تمتع از حیات در خلیج فارس بسیار کم است و امراض گوناگون شیوع دارد و آمار متوفیات بالاست.