تغذیه و سلامت دهان و دندان

تغذیه و سلامت دهان و دندان

دندان‌ها اولین بخش و قسمت از سیستم گوارشی می‌باشند. دندان‌ها ازجمله فاکتورهای سلامتی و زیبایی می‌باشند چرا که نبود و مشکلات دهان و دندان باعث مشکلات گوارشی و به تبع آن تأثیر بر روی زیبایی خواهد داشت. در ادامه به دندان‌ها و بیماری‌هایی آن‌ها و همچنین نحوه تغذیه صحیح برای سلامتی آن‌ها می‌پردازیم.

سلامتی دندان‌ها
سلامت دندان‌ها در همه افراد مهم است و تغذیه نقش مهمی در این امر ایفا می‌کند. دندان‌ها و سلامت آن‌ها روی جویدن صحیح غذا تأثیر داشته و این بر روی سیستم گوارشی و سلامتی آن تأثیر می‌گذارد. ما به دندان‌ها و لثه‌های سالم نیاز داریم تا غذاهای مغذی مصرف کنیم؛ و ما باید غذاهای مغذی را با دندان‌های سالم مصرف کنیم.
بیماری دندان‌ها
اگر ما از دندان‌ها و لثه‌ها مراقبت نکنیم، ما خطر افتادگی دندان، بیماری لثه و حتی از دست دادن استخوان را داریم. در ضمن، وضعیت دندان‌ها و لثه‌های ما اغلب می‌تواند مشکلات سیستمیک، از جمله بیماری‌های قلبی عروقی، بیماری سلیاک، دیابت، عفونت سینوسی، آرتریت روماتوئید، بیماری روده تحریک پذیر، ریفلاکس معده و موارد دیگر را نشان دهد. در واقع، دندان‌پزشک شما گاهی اوقات می‌تواند این شرایط را قبل از دکتر شما تشخیص دهد! اگر چشمان ما یک پنجره برای روح ما است، دندان‌ها و لثه‌ها ما یک پنجره برای بدن ما می‌باشند.

پوسیدگی‌ها
پوسیدگی‌ها در مینای دندان‌ها ایجاد می‌شود و تا ۹۰٪ از کودکان مدرسه و اکثر بزرگ‌سالان حداقل یک پوسیدگی دارند. پوسیدگی‌ها به دلیل ایجاد پلاک‌های چسبنده باکتری ایجاد می‌گردد. با تجزیه شکر و کربوهیدرات‌ها باکتری‌های اسیدها ایجاد می‌کنند؛ و این در پوسیدگی نقش دارد. پوسیدگی‌ها می‌توانند وسیع‌تر شده و به عصب دندان برسد و به آن صدمه بزند. درنهایت این پوسیدگی منجر به آبسه دندان شود. بنابراین اگر پوسیدگی در دندان پیدا کردید حتماً سریع آن را درمان کنید. 

بیماری‌های لثه
حدود نیمی از بزرگ‌سالان آمریکایی بالای سی سال دارای نوعی بیماری پریودنتال یا لثه هستند. التهاب بافت لثه یک مشکل زودرس می‌باشد. با مراقبت از لثه‌ها می‌توانید خطر پیشرفت التهاب و پوسیدگی و بیماری‌های بعدی را کاهش دهید. از جمله علائم پریودنتیت لثه‌های متورم، نفس بد بو، تغییر در احساس دهان، دندان‌های لق و... می‌باشد. باکتری‌ها از لثه‌های ملتهب می‌توانند وارد جریان خون شده و به دیگر نقاط بدن و سلامتی آن‌ها ضرر وارد کنند. بیماری پریودنتال یک عامل خطر برای بیماری عروق کرونر است. این قطعی نیست، اما ظاهراً بیماری لثه تنها نشانه التهاب نیست؛ ولی ممکن است التهاب را افزایش دهد؛ و التهاب به بیماری عروق کرونر کمک می‌کند. 

مواد مغذی و بهداشت دهان و دندان
موارد تغذیه‌ای مانند اضافه وزن و کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند در بیماری‌های دهان و دندان مؤثر باشد. سطح پایین هریک در مواد فوق می‌توان باعث بروز مشکلاتی در دندان‌ها و لثه‌ها شود. ازجمله مواد مؤثر در این رابطه می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
پروتئین: لازم برای ساختار دندان پروتئین، توسعه بافت مخاطی / بافت همبند و عملکرد ایمنی
کلسیم: لازم برای ساختار دندان و اینکه کلسیم؛ ممکن است باعث بهبودی مینای دندان شود.
فسفر: لازم برای ساختار دندان
روی: لازم برای بافت‌های مخاط و عملکرد ایمنی
آنتی‌اکسیدان‌ها: لازم برای بافت‌های مخاط / بافت همبند و عملکرد ایمنی
فولات: لازم برای بافت‌های مخاط / بافت همبند و عملکرد ایمنی کمبود فولات با بیماری‌های پریودنتال همراه است
آهن: لازم برای بافت مخاطی / بافت همبند و عملکرد ایمنی
ویتامین A: لازم برای بافت‌های مخاطی/بافت همبند نکته‌ای که در مورد این ویتامین وجود دارد مصرف بیش‌ازحد آن می‌باشد که ایجاد مشکل می‌کند.
ویتامین C: لازم برای کلاژن، بافت‌های همبند و عملکرد سیستم ایمنی

ویتامین D: لازم برای بافت همبند، سلامت مینای دندان
ویتامین B: لازم برای گردش خون در سلول‌های اپیتلیال
اسیدهای چرب امگا ۳: لازم برای بافت همبند و بافت مخاطی
برای سلامتی دندان‌ها چه چیزی بخوریم و چه چیزی نخوریم؟
برای حفظ بهداشت سلامت دهان و دندان و لثه‌ها نیازی به رعایت که رژیم غذایی سخت و پیچیده نیست فقط لازم است مجموعه‌ای از نکات کوچک و ساده را در این مورد رعایت نمایید.
مثلاً داشتن یک رژیم غذایی حاوی پروتئین و سبزیجات تازه
اجتناب از مصرف قندها خصوصاً قندهای ساده
اجتناب از مصرف غذاهای فراوری‌شده
مصرف پروبیوتیک ها چرا که پروبیوتیک ها و در کل غذاهای تخمیر شده می‌توانند رشد باکتری‌های بیماری‌زا را مهار کنند
مصرف خربزه و غذاهای غنی از آنتوسیانین ها ممکن است مانع پیوستگی و کلونیزاسیون پاتوژن ها در بافت‌های میزبان (از جمله دندان‌ها) شوند.(آنتوسیانین ها در میوه‌جات رنگی مانند توت‌فرنگی، گوجه‌فرنگی، تمشک و... یافت می‌گردند)
مصرف چای سبز به دریافت پلی فنول ها کمک می‌کند و پلی فنل ها برای کاهش باکتری‌ها و محصولات سمی باکتری‌ها در دهان شناخته شده اند. چای همچنین غنی از فلوراید است، احتمالاً شناخته شده ترین تقویت کننده دهان می‌باشد.
مصرف سویا و فراورده‌های آن به کاهش بیماری‌های پریودنتال کمک می‌کند
دریافت اسیدآمینه آرژنین، این اسیدآمینه به کاهش pH محیط دهان و ایجاد پوسیدگی کمک می‌کند