معرفی ایسین و تازیان بندرعباس

معرفی ایسین و تازیان بندرعباس

در فاصله تقریبا ۲۴ کیلومتری شمال بندرعباس، در دامنه جنوبی کوه گنو و حاشیه جاده بندرعباس به بندرلنگه و لارستان، ایسین و روستاهای هرمو در، درگیر، بنوبند، تازیان بالا و پایین، کنارو به سبب دارا بودن منابع آب شیرین از دیر زمان همچون کمربندی سبز می درخشند و سرسبزی و طراوت آن ها مایه آرامش جسم و جان مردم شهر بندرعباس، مخصوصا در ایام بهار بوده و هست. ایسین از میان این روستاها به خاطر ویژگی های خاص خود، از روزگاران قدیم در تاریخ مطرح بوده است. اروپائیانی که در قرن هفدهم میلادی در شهر بندرعباس فعالیت های سیاسی و اقتصادی داشتند، غالبا برای فراز از گرما و رطوبت و بی آبی شهر به ایسین پناه می بردند و حتی آب مورد نیاز خود را از آن جا به شهر می آوردند. دکتر فرایر انگلیسی که در همان ایام (قرن ۱۷ میلادی) در بندرعباس میزیست از خاطرات خود در بندرعباس آن روز می نویسد: از جمله نقاط دیدنی بندرعباس، آبادی ایسین است که دارای باغ های مصفا و چشمه سار و درختان سرسبز است و اروپاییان و هندیان متمول از گرمای تابستان به آن جا پناه می برند.

ایسین - عیسین

ایسین را در کتاب ها و نوشته های قدیمی، غالب «عیسین» نوشته اند و ظاهر آن را منسوب به عیسی نامی دانسته اند که اولین کسی بوده که در ایسین ساکن شده و به عمران و آبادانی پرداخته و به نام او، آن جا را «عیسین» نامیده اند که البته این مطلب نیاز به تحقیق بیش تر دارد.

قلعه ایسین و تازیان

ایسین و تازیان در روزگاران قدیم دارای قلعه ای بودنده اند که امروز متأسفانه از آن ها چیزی نمانده است. در قرن سیزدهم هجری زمانی که اعراب عمان و مسقط و عوامل آنان در بندرعباس و روستاهای اطراف آن حضور داشتند، قوای ایرانی طبق فرمان تهماسب میرزا والی فارس، ابتدا قلعه بندرعباس (عمارت کلاه فرنگی) را از چنگ اعراب خارج ساختند، سپس به پاک سازی قلعه های دیگر از جمله قلعه ایسین و تازیان پرداختند. به نظر می رسد که سابقه قلعه ایسین و تازیان و قلعه هایی از این قبیل، به پیش از اسلام برسد. متأسفانه از گذشته این قلعه ها چیزی مستند و مدون در دست نیست و آن چه بیان می شود، بر اساس قرائن و نشانه هایی است که در گوشه و کنار کتاب های تاریخی به چشم می خورد.

دروازه ایسینی

بندرعباس قدیم دارای پنج دروازه بود که یکی از آن ها دروازه ایسینی نام داشت. این دروازه زمانی که شهر بندرعباس دارای برج و بارو بود، در حاشیه آبگیرهای شمالی شهر و مشرف بر خندق هایی بود که شهر را از هجوم دشمن محافظت می کرد.

اما با توسعه شهر و شهرنشینی جای آن تغییر یافت و آخرین محل آن، تقریبا یک کیلومتر از مرکز شهر فاصله داشت، در این زمان دروازه ایسینی جنبه دفاعی نداشت و فقط از کاروان هایی که از ایسین و روستاهای دیگر، وارد شهر می شدند، عوارض دروازه ای دریافت می شد. در سال ۱۳۱۶ خورشیدی از هر بار الاغ دو تا پنج ریال و از هر بار شتر ده تا پانزده ریال عوارض دریافت می گردید.

ایسین و بلوک سبعه

ایسین و تازیان، روزگاری یکی از هفت بلوک سبعه و تابع ایالت فارس بود. در اواخر سلطنت نادرشاه افشار و اوایل حکومت کریم خان زند، بلوک ایسین و تازیان از بلوک دیگر، جدا و ضمیمه «بلوک عباسی» شد. در عوض «فرگ» از توابع داراب را ضمیمه شش بلوک دیگر کردند و همه را باز، بلوک سبعه نامیدند.

ایسین یکی از نواحی بلوک عباسی و شامل روستاهای: تازیان، سرخان، قلات، نای بند و ایسین (مرکز ناحیه) بود، البته در این تقسیم بندی همه آبادی های این ناحیه به حساب نیامده است.

آبادی های دیگری که در مجموعه بلوک ایسین و تازیان قرار داشتند، عبارت بودند از: درگیر، بنوبند، باغ گوری، باغ رئیسان، باغ مازغ، نوبند، کنارو، قلات بالا و پایین، حسین لری، قلعه، فاریاب الاچی، فاریاب هاشم، ترکی چی، تازیان بالا و پایین پاتل میگونی، هرمودر، پاتل و سرریگ ایسین.

در فارس نامه ناصری از دو آبادی دیگر نیز نام برده شد که عبارتند از: «نارک» و «نای بند» که در دامنه کوه گنو واقعند. بنا به نوشته مرحوم سدید، در حسین لری، خانه ای متعلق به امين التجار بوشهری از بازرگانان سرشناس آن زمان وجود داشته که جا و مکان مناسبی برای مسافران نیز بوده است.

ایسین و سایر روستاها در این ناحیه به سبب دارا بودن منابع آب شیرین، از دیرباز از مراکز مهم کشاورزی بوده است و در قدیم در پاره ای از روستاها که فاقد چشمه و قنات بودند، آب مورد نیاز را با نیروی گاو (گاو چاه) از چاه ها بالا می آورند و به مزارع و نخلستان ها و باغ ها می رسانیدند. محصول عمده این نواحی معمولا جو و گندم و خربزه، هندوانه، پیاز و خرما بود. ایسین سابقا دارای دو قنات به نام فاریاب لاچی و فاریاب هاشم بود.