بناها و آثار تاریخی محله شار آباد کنگاور

بناها و آثار تاریخی محله شار آباد کنگاور

حمام قله (= حمام قلعه) در قلعه ساری اصلان

صفحه های بزرگ به دهانه ۱۹۵ سانتی متر از صفحه های کوچک تر به دهانه ۱۱۲ سانتی متر است. از چهار صفحه کوچک دو تا در ورودی به سربینه که در ورودی به گرم خانه را تشکیل می دهد. به این ترتیب از پنج صفحه دیگر جهت رختکن استفاده می شود. طاق کلیه صفحه ها هلالی است و طاق گنبدی سر بينه روی آن ها زده شده است. در وسط سربینه حوضی هشت ضلعی با لبه برجسته که از هشت قطعه سنگ تراش ساخته شده است، دیده می شود. قطر سربینه 46× 160 سانتی متر است، سربینه با گچ بری های بسیار زیبایی تزئین شده است.

گرمخانه محوطه چهار ضلعی به درازای ۹۹۷ و پهنای ۳۰۵ سانتی متر است. روی این دو ستون چهار دیوار گرمخانه طاق های جناقی و سپس روی آن سقف گرمخانه زده شده است. در ضلع شرقی گرمخانه دو خزینه آب گرم و آب سرد دیده می شود. خزینه آب سرد مستطیل شکل است. به درازای ۲۳۰ و به پهنای ۱۳۹ سانتی متر و خزینه آب گرم مربعی است. به ابعاد ۲۵۰× ۲۵۰ سانتی متر. در ضلع جنوبی گرم خانه سکویی به دهانه ۱۹۵ و عمق ۷۰ سانتی متر با طاق هلالی است.

بلندی این سکو از کف گرمخانه ۷۰ سانتیمتر است. در ضلع شمالی نیز سکوی دیگری به درازای ۲۱۷ و سطح ۸۸ سانتی متر است. بلندی این سکو از کف حمام ۱۰۰ سانتی متر است. طاق این سکو هم هلالی است در جلوی این سکو آبرو ناودانی شکلی ایجاد شده که به خزینه آب سرد منتهی می شود. در ضلع غربی گرم خانه مکان کوچکی است که شاید محل استراحت بوده است. تنویر خانه حمام در ضلع جنوبی گرم خانه قرار دارد. آب قلعه و حمام قلعه از یکی از شاخه های چشمه عبدول تامین می کرده است.

حمام حسن خان (حمام شرآباد) در محله شر آباد کنگاور

حمام محله شرآباد یکی دیگر از حمام های قدیمی کنگاور می باشد. بنای این حمام بدین ترتیب است: سر بینی حمام هشت ضلعی است. که بیشتر به مستطيل شبیه است. یعنی چهار کنج مستطیل را بریده و از آن صفحه های کوچکی در آورده اند که نتیجتا یک هشت ضلعی که دو به دو با هم برابر باشند به وجود آمده است. در ازای سر بينه ۷۵۳ و پهنای آن 434 سانتی متر است. صفحه های غربی و شرقی بزرگترین صفحه های شمالی و جنوبی کوچک تر است.

صفحه های غربی و شرقی به پهنای ۳۰۰ و عمق ۱۰۹ و بلندی تا ابتدای طاق ۱۶۷ سانتی متر و صفحه های شمالی و جنوبی به پهنای ۲۲۰ و عمق ۱۷۵ و بلندی از ابتدای طاق ۱۶۷ سانتی متر است. صفحه های شمال شرقی و جنوب غربی پهنای ۱۰۸ و عمق ۱۷۱ و بلندی تا ابتدای طاق ۱۶۷ سانتی متر است. طاق صفحه ها جناقی است. صفحه های شمال غربی و جنوب شرقی یکی راهرو، ورودی به سربینه و دیگری راهرو ورودی به حمام گرم است. بلندی صفحه ها از کف سربینه ۵۱ سانتی متر است. در تعمیری که در تاریخ و 28 / 4 / 51 انجام شده کف صفحه ها را 45 سانتی متر اضافه کرده و به طرف داخل سربینه جلو کشیده اند. در ورودی حمام، شمالی است. این در به محوطه هشت ضلعی کوچکی که دارای سقف گنبدی است، باز می شود. راهرو ورودی از این محوطه با گردش به سمت شرق به وسیله هشت پله به سربینه وارد می شود. سقف سربینه از سه قسمت تشکیل شده است.

بدین ترتیب چون حالت اصلی سربینه مستطیل شکل است. در وسط طاق گنبدی شکل و در دو طرف این طاق در طول بنا، دو نیم گنبد، سقف را کامل می نماید، طاق بالای پله ها جناقی است. در وسط سربینه، حوض مستطيل شکل به درازای ۳۹۹ و پهنای ۱۸۹ سانتی متر هست. لبه حوض را به سنگ تراش به بلندی یک چارک بالا آورده اند. راهرو ورودی به گرم خانه در ضلع شرقی سربینه است. پهنای این راهرو ۱۰۷ و درازای آن ۵۱۳ سانتی متر است. با طاق جناقی در انتهای راهرو مستراح و در ضلع شمالی آن، راهرو دیگری است. که به گرم خانه ختم می شود. در ازای این راهرو ۳۹۹ و پهنای آن ۱۲۰ سانتیمتر است. در دو طرف راهرو دو طاق نما به دهانه ۱۰۱ و عمق ۹۳ سانتی متر ساخته شده است. حمام گرم شباهت زیادی به سربینه دارد. در ضلع غربی و شرقی دو صفحه است. به دهانه ۳۱۲ و عمق ۱۸۰ سانتیمتر. پشت صفحه شرقی خزینه آب گرم است.

که محل ورود به آن بسته شده و به منبع آب گرم بدل شده است. صفحه ضلع شمالی به دهانه ۱۹۱ و عمق ۱۰۰ سانتی متر است. در ته این صفحه حوضچه ای برای شستن لنگ است. صفحه جنوبی شبیه صفحه شمالی است. در دیوار انتهای صفحه محل ورود به تنویر خانه حمام قرار دارد. در ضلع شمال شرقی گرم خانه و جنب دیوار شمالی خزنیه آب گرم، محوطه وسیع مستطیل شکلی به ازای ۵۳۰ و پهنای ۲۹۷ و بلندی تا ابتدای طاق، ۱۶۰ سانتی متر وجود دارد. این محل خلوتی حمام است. که با دو طاق جناقی مسقف شده است. در ابتدای ضلع شرقی خلوتی، خزینه آب گرم کوچکی بوده و به درازای ۲۹۷ و پهنای ۱۸۰ سانتی متر. این خزينه و خلوتی بعد از بهداشتی شدن حمام به هشت دستگاه دوش تبدیل شده اند. درازای حمام گرم ۷۰۳ و پهنای آن ۲۹ سانتی متر است. سقف گرم خانه نیز مانند سقف سربینه با یک گنبد در وسط و دو نیم گنبد در طول حمام، کامل شده است. آب حمام از قناتی که در خود حمام باز می شود تامین می گردد. مصالح اصلی بنا آجر و گچ سرندی و ساروج است. ابعاد آجرها 58 در 58 و ۲۰ سانتی متر است.