غذاهای عمل‌گرا مفید برای سلامتی

غذاهای عمل‌گرا مفید برای سلامتی

امروزه این شعار که داروی شما غذای شما و غذای شما داروی شما است شعار ناآشنایی نیست. مفهوم غذاهای کاربردی برای اولین بار در ژاپن در اواسط دهه 1980 معرفی شد، زمانی که دولت ژاپن برنامه‌های تحقیقاتی را برای مطالعه توانایی غذاهای خاص برای تأثیر بر عملکرد فیزیولوژیکی آغاز کرد. در این مقاله به موضوع نسبتاً جدید غذاهای عملگرا و معرفی آن‌ها می‌پردازیم.
غذاهای عمل‌گرا چیستند؟
امروز، غذاهای عمل‌گرا به مواد و غذاهایی اطلاق می‌گردند که مزایای بهداشتی فراتر از نیازهای اولیه تغذیه‌ای دارد و به دلیل وجود اجزای مواد غذایی فعال فیزیولوژیکی (مثلاً ترکیبات زیست فعال) این گونه توصیف می‌گردند.
چرا در مورد غذاهای عمل‌گرا باید بدانید؟

بسیاری از مردم غذاهای عمل‌گرا را به صورت هدفمند یا سهوی به مصرف می‌رسانند. مخاطبان این نوع غذاها به دنبال یک الگوی هدفمند برای حفظ سلامتی خود و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن هستند. گنجاندن غذاهای خاص و مواد غذایی با مزایای بهداشتی فراتر از برآورده شدن نیازهای اولیه تغذیه می‌تواند حفاظت بیشتری را در برابر بیماری‌های مزمن ایجاد کند و ممکن است به بهبود کیفیت زندگی و طول عمر کمک کند.
برخی از غذاها ممکن است برای اثرات خاص بهداشتی به بازار عرضه شوند و ممکن است براساس شواهد علمی یا بدون شواهد علمی استفاده شوند؛ بنابراین مهم است که در مورد غذاهای عمل‌گرا و شرایط مربوط به آن‌ها بدانیم.
نقش غذاهای عمل‌گرا در سلامتی یا بیماری
غذاهای کاربردی و اجزای آن به طور گسترده‌ای برای اثرات آن‌ها مورد مطالعه قرار می‌گیرند، زیرا آن‌ها به بهینه‌سازی سلامت انسان وکاهش خطر ابتلا به بیماری درمورد بیماری‌های مزمن کمک می‌کنند. شواهد علمی در حال افزایش است که نشان می‌دهد که برخی از غذاها و مواد غذایی (به عنوان مثال غذاهای عملکردی) دارای فعالیت بیولوژیکی در بدن انسان هستند و می‌توانند از مزایای سلامت خاص برخوردار باشند. اثرات بهداشتی ارائه شده توسط غذاهای کاربردی به طور معمول به دلیل ترکیبات زیست فعال موجود در آن‌ها است.
ترکیبات مختلف می‌توانند اثرات خاصی در بدن داشته باشند، اما اغلب با هم کار می‌کنند تا یک یا چند فرایند فیزیولوژیکی را در بدن تغییر دهند. برای رسیدن به مزایای سلامتی ترکیبات متنوعی که درغذاهای مختلف وجود دارد، مهم است که هر زمان که ممکن است غذاهای خود را به صورت کامل مصرف کنید. به عنوان مثال، دانه‌های کامل حاوی سبوس، جوانه و اندوسپرم دانه است. دانه‌های کامل حاوی فیبر رژیمی، ویتامین گروه B از جمله فولات، نیاسین، تیامین و ریبوفلاوین و همچنین مواد معدنی مانند آهن، منیزیم و روی است.

انواع غذاهای عمل‌گرا
این غذاها خود شامل سه دسته پروبیوتیک ها، پری بیوتیک ها و سینبیوتیک ها می‌باشند.
پروبیوتیک ها
این مواد غذایی شامل باکتری‌های مفید برای سیستم گوارش هستند. امروزه دانش غذاهای پروبیوتیک رو به گسترش است. طیف گسترده‌ای از غذاها را می‌تواند شامل گردد. از فراورده‌های لبنی گرفته تا محصولات نانوایی و... را شامل می‌گردد. پروبیوتیک ها شامل باکتری‌های مفیدی چون گروه لاکتوباسیل ها، بیفیدوباکترها و... است.
پریبیوتیک ها
پری بیوتیک ها در واقع به نوعی دوستان و همراه همیشگی پروبیوتیک ها هستند. این مواد غذایی این قابلیت را دارند که باعث حفاظت و تسریع رشد باکتری‌های مفید پروبیوتیک گردند.
سینبیوتیک
حال اگر مجموعه این دو را در ماده غذایی مانند نان داشته باشیم یعنی هم باکتری پروبیوتیک و هم مواد پری بیوتیک داشته باشیم می‌توان به آن نان لقب سینبیوتیک اطلاق کنیم.
غذاهای غنی شده با انواع ویتامین ها و ریز مغذی ها
در این میان به انواع کیک ها یا لبنیات غنی شده با ویتامین دی نام برد.
غذاهای غنی شده با آنتی اکسیدان ها یا غذاهای دارای آنتی اکسیدان
از این گروه می‌توان به غنی سازی غذاها با انواع مواد گیاهی دارای آنتی‌اکسیدان طبیعی نام برد.
گفته می‌شود که آنتی اکسیدان ها دارای اثرات پیشگیری از تأثیرات مخرب رادیکال‌های آزاد بر سلامتی هستند.

مثال برای غذاهای عمل‌گرا
برای این مورد می‌توان به ماست اشاره کرد. فرآورده‌ای که در سبد غذایی بیشتر مردم یافت می‌گردد. این فراورده غذایی به دلیل داشتن دو نوع از باکتری‌های مفید چون استرپتوکوکوس ترموفیلوس و لاکتوباسیلوس بولگاریکوس نقش مهمی در سلامتی سیستم گوارشی انسان دارد.
می‌توان گفت ماست یکی از بهترین فراورده‌های لبنی است . چرا که این فراورده نشان از سلامت شیر مصرفی برای تولید ماست را می‌دهد. اگر شیر مصرفی از سلامت لازم برای ماست بر قرار نباشد هنگام مایه زدن به شیر باکتری‌ها در چنین شیری تولید ماست نخواهند کرد.