کم کاری تیروئید چیست؟ (1)

کم کاری تیروئید چیست؟ (1)

تیروئید یک غده پروانه ای شکل کوچک است که در پایه گردن قرار دارد. هورمون های تولید شده توسط غده تیروئید، تیتر تریرونین (T3) و تیروکسین (T4) می باشند که تاثیر زیادی بر سلامت انسان دارند و بر تمام جنبه های متابولیسم بدن تأثیر می گذارند. این هورمون ها میزان چربی و کربوهیدرات بدن را حفظ می کنند، به کنترل دمای بدن کمک می کنند، بر ضربان قلب تاثیر می گذارند و به تنظیم تولید پروتئین کمک می کنند.
بررسی اجمالی بیماری
هیپوتیروئیدی (کم کاری تیروئید) وضعیتی است که غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تولید نمی کند.
زنان، به ویژه افرادی که بیش از 60 سال سن دارند، بیشتر به کم کاری تیروئید مبتلا می شوند. هیپوتیروئیدی، تعادل طبیعی واکنش های شیمیایی در بدن شما را مختل می کند.
علائم این بیماری در مراحل اولیه به ندرت خود را نشان می دهند، اما با گذشت زمان و عدم درمان بیماری مشکلاتی برای سلامتی ایجاد می شوند، ازجمله: چاقی، درد مفاصل، ناباروری و بیماری قلبی.
خوشبختانه برای تشخیص هیپوتیروئیدیسم آزمایش های دقیقی برای کنترل عملکرد تیروئید وجود دارد و درمان هیپوتیروئیدی با هورمون ترکیبی تیروئید معمولا ساده، ایمن و موثر است. البته درمان زمانی موثر است که پزشک دوز مناسب را برای درمان بیماری پیدا می کند.

علائم
علائم و نشانه های هیپوتیروئیدیسم بسته به میزان کمبود هورمون های ترشح شده توسط غده تیروئید متفاوت است. در ابتدای شروع بیماری کم کاری تیروئید ممکن است علائمی مانند خستگی و افزایش وزن را نادیده گرفته شود، اما به تریج به دلیل افت متابولیسم بدن، علائم و نشانه های واضح تری نمود می یابند.
علائم و نشانه های هیپوتیروئیدی عبارتند از:
• خستگی
• حساسیت به سرما
• یبوست
• پوست خشک
• افزایش وزن
• صورت پف کرده
• ضعف عضلانی
• درد عضلانی، احساس حساسیت و سفتی در عضلات
• درد، سفتی یا تورم در مفاصل
• افزایش سطح کلسترول خون
• قاعدگی نامنظم
• ریزش مو
• سرعت ضربان قلب
• افسردگی
• ضعیف شدن حافظه
اگر کم کاری تیروئید درمان نشود، علائم و نشانه ها به تدریج شدید تر شوند. در چنین شرایطی غده تیروئید برای ترشح هورمون بیشتر خود را تحریک می کند و موجب ایجاد گواتر می شود. در برخی افراد نیز کم کاری تیروئید موجب فراموشی مفرط و ضعف حافظه شده و در برخی دیگر موجب افسردگی شود.
کم کاری تیروئید پیشرفته، با عنوان Myxedema نامیده می شود که بسیار نادر است، اما میتواند کشنده باشد. علائم و نشانه های این بیماری عبارتند از: فشار خون پایین، کاهش تنفس، کاهش دمای بدن.

هیپوتیروئیدی در نوزادان
هرچند کم کاری تیروئید اغلب در زنان دیده می شود، هر کسی می تواند مبتلا به این بیماری شود. نوزادانی که بدون غده تیروئید متولد می شوند یا با غده ای که به درستی کار نمی کند، علائم و نشانه های کمی دارند. این نشانه ها عبارتند از:
• قرمزی پوست و زردی پوست
• احساس خفگی مکرر
• زبان بزرگ و ظریف
• چهره پف کرده
• یبوست
• تنه و ماهیچه های ضعیف
• خواب آلودگی بیش از حد
همانطور که بیماری پیشرفت می کند، نوزادان مشکل تغذیه ای نیز پیدا می کنند و به طور طبیعی و کافی رشد نمی کنند. اگر کم کاری تیروئید در نوزادان درمان نشود، حتی در موارد خفیف کم کاری، منجر به اختلالات شدید جسمی و ذهنی خواهد شد.
هیپوتیروئیدی در کودکان و نوجوانان
کودکان و نوجوانانی که کم کاری تیروئید دارند، علائم و نشانه هایی مشابه با بزرگسالان دارند. اما برخی از نشانه ها در کودکان و نوجوانان نمود بیشتری دارند که عبارتند از:
• فرآیند رشد ضعیف است که در نهایت منجر به کوتاه شدن قد می شود
• رشد دندان های دائمی با تاخیر همراه است
• بلوغ تاخیری
• رشد ذهنی ضعیف

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر خستگی مکرر بی دلیل دارید یا علائم دیگری از هیپوتیروئیدیسم مانند پوست خشک، صورت پف کرده، یبوست یا... حتما به پزشک مراجعه کنید.
اگر قبلا عمل جراحی تیروئید انجام داده اید، لازم است آزمایش های دوره ای بررسی عملکرد تیروئید انجام دهید.
در هر حال اگر دچار بیماری کم کاری تیروئید شده اید، بسته به شدت بیماری روش های درمان به صورت زیر می باشد:
• درمان با ید رادیواکتیو
• داروهای ضد تیروئید
• پرتودرمانی به سر، گردن یا بالای سینه
علل کم کاری تیروئید
هنگامی که تیروئید هورمون های کافی تولید نمی کند، تعادل واکنش های شیمیایی در بدن بر هم می خورد. برخی از علل کم کاری تیروئید به شرح زیر است:
• بیماری های خودایمنی
• درمان بیماری پرکاری تیروئید
• پرتودرمانی
• عمل جراحی تیروئید
• برخی از داروها