پلمه های گلی تخت جمشید

پلمه های گلی تخت جمشید

در واپسین سال ۱۳۱۲ هنگامی که برای آسان کردن خاک برداری حیاط بزرگ بین بازمانده های دو کاخ بزرگ تخت جمشید به کاخ آپادانا و کاخ سدستون که به بلندی ۶ متر از خاک انباشته شده بود سرگرم هموار کردن راه برای گذر واگون های دستی بودند در گوشه شمال شرقی ایوان تخت جمشید شیراز به آستانه دری برخوردند که از همان دوره ساختمان تخت جمشید آن را تیغه نموده و بسته بودند و اندازه فراوانی پاره های گل خام به اندازه برساخته مهر نماز کوچک یا بزرگ پیدا شد که در این آستانه ترک شده روی هم ریخته شده بود.

این پاره های گل دارای خط های میخی ایلامی و نوشته هایی به همین زبان بوده است و از همان هنگام پیدا شدن دانشمندان و باستان شناسان ارج زیادی به پیدایش این اسناد نوشته می دادند و دانشمند زنده یاد پرفسور هرتسفلد می گفت که این پلمه ها در بردارنده آگاهی های محاسباتی و ارقام مربوط به ساختمان کاخ های بزرگ تخت جمشید شیراز می باشد.

برای خواندن این اسناد باید گاه بسنده هزینه تمیز کردن و استوار ساختن آنها می شد که دانشمندان بتوانند متن نوشته های آنها را مورد بررسی و پژوهش قرار داده تا اندازه ای که گمان های پیدا اجازه می دهد جستاری های آن را پچواک و پراکنده سازند و با پیدا شدن و پچواک جستارهای این پلمه ها سرفرازی های تازه بر تاریخ سرا پا سرفرازی دوره هخامنشی بیفزایند. و بدین روش بود که / 0000 3 پلمه گلی با پاره پلمه گلی در آبان ماه سال ۱۳۱۴ گودبرداری زمین و انباشتن شن و قالب زدن خشت را مردم بابل انجام دادند. چوب های سدر (بخشی درخت سرو بلند و تناور که درخت ارز هم می گویند) که در این جا به کار رفته از کوهستان های لبنان آمده مردم آشور آنها را تا بابل و مردم بابل و کرسا و جزیره ایونی آنها را تا سرزمین شوش آوردند. چوب بلوطی که در این جا به کار رفته از کوهستان های هندوکش (شمال افغانستان) و ارمنستان آورده شده است.

"طلائی که در این جا به کار رفته از سارد و باختر (آسیای کوچک و آسیای مرکزی کنونی) آورده و این جا ساخته و پرداخته شده است، لاجورد بدخشان و سنگ ماری که در این جا به کار رفته از سرزمین سغد آورده اند."

سنگ آهن گران بهایی که در این جا به کار رفته از خوارزم آورده اند، نقره که در این جا به کار رفته از کشور مصر آورده اند.

«آراستگی های آجری نگاره برجسته دیوارهای این کاخ از سرزمین ایونی آورده شده است. عاجی را که این جا به کار برده اند از حبشه و هندوستان و سرزمین رخج (استان قندهار کنونی کشور افغانستان) آورده اند.»

"ستون های مرمری که در این جا به کار رفته در شهر آفرود یزپاس درست کرده اند و مردم ایونی و سارد آنها را تا شوش آورده اند."

«... صنعتگرانی که به ترتیب کشورشان در ساختمان این کاخ کار کرده اند مادی ها و مصری ها این تالار بار را درست کرده اند.»

"... مردم بابل و ایونی کار آجرها را انجام داده اند ابزار نگاره های برجسته کاشی کاری یعنی سنگ و گچ و لعاب روی کاشی و برق و لعاب آن را از ایونی آورده صنعتگران مدی و مصری آنها را درست نموده اند."

در موزه ایران باستان هم پهلوی نشانه های دوره های پیش از تاریخ اندازهای زیاد مهرهای استوانه شکل که در گفتار باستان شناسی آن را لول می نامند در دو قفسه نزدیک قفسه بزرگ چیزهای شوش نهاده اند که روی بدنه آنها نگاره های مذهبی و خطهای میخی نگارده شده است و به گونه ای که در بالا گفته شد در زمان دیرین این مهرها را پس از پایان آنچه می نوشته اند روی پلمه گلی غلتانیده بدین روش عکس نشانه های نگارده شده آن به گونه ای برجسته درست می نمودند و بدین وسیله اسناد نبشته باز می گذاردند که پس از هزاران سال اکنون در کاوش های کرانه های باستانی چون تخت جمشید و شوش و کلده و آشور و جز آن به دست می آید و متن آنها چگونگی باورهای مذهبی و روش داد و ستد و جستارهای مربوط به زندگانی مردم را در ادوار باستانی برای آیندگان حکایت می نماید.