وابستگی نیکوتین (اعتیاد به سیگار)

وابستگی نیکوتین (اعتیاد به سیگار)

وابستگی نیکوتین(که همچنین وابستگی به دخانیات نیز نامیده می شود)، یک اعتیاد به محصولات مواد دخانی ناشی از مصرف نیکوتین است. وابستگی نیکوتین به این معنی است که شما نمی توانید مصرف این ماده را متوقف سازید، حتی اگر باعث ایجاد اثرات مضر و آسیب زایی در بدن شما گردد.

نیکوتین اثرات فیزیکی و رفتاری را در مغز شما ایجاد می کند که به طور موقت خوشایند می باشند. این اثرات باعث می شود شما از دخانیات استفاده کنید و نهایتا به وابستگی منجر شود. در عین حال، توقف مصرف دخانیات باعث بروز علائم ترک، از جمله ایجاد تحریک پذیری و اضطراب می شود.
در حالی که نیکوتین موجود در توتون است که باعث وابستگی نیکوتین می شود، اما از سویی دیگر اثرات سمی توتون از مواد دیگر موجود در توتون حاصل می شود. در افراد سیگاری بیشتر از افراد غیر سیگاری، بیماری های قلبی، سکته مغزی و سرطان دیده شده است.
صرف نظر از اینکه شما چه مدتی سیگار کشیده اید، توقف سیگار کشیدن می تواند باعث ایجاد بهبودی در وضعیت سلامتی شما شود. بسیاری از روش های درمانی موثر برای عارضه وابستگی نیکوتین وجود دارند که به شما کمک می کنند تا دوره ترک مصرف مواد دخانی را به خوبی مدیریت کنید و دیگر سیگار نکشید. از دکتر خود برای معرفی این روشها کمک بخواهید.

علائم
در برخی از افراد، استفاده از هر مقدار از تنباکو و یا توتون می تواند به سرعت منجر به وابستگی نیکوتین شود. علایمی که نشان می دهند شما احتمالا ممکن است معتاد به آنها شده باشید عبارتند از:
شما نمی توانید سیگار را ترک کنید. شما یک و یا چند تلاش جدی اما ناموفق برای ترک سیگار را انجام داده اید.
هنگام تلاش برای ترک سیگار، علائم ترک را تجربه می کنید. تلاش های شما برای متوقف کردن مصرف سیگار ،باعث ایجاد نشانه های جسمی و روانی مانند میل شدید، اضطراب، تحریک پذیری، بی حوصلگی، دشواری در تمرکز، خلق و خوی افسرده، سرخوردگی، خشم، افزایش گرسنگی، بی خوابی، یبوست و اسهال می گردد.
با وجود ایجاد مشکلات بهداشتی و سلامتی، کماکان به مصرف سیگار ادامه می دهید. حتی اگر مشکلاتی در ریه هایتان و یا قلبتان را تجربه کرده اید، نمی توانید سیگار کشیدن را متوقف کنید.
شما شرکت در فعالیت های اجتماعی و یا تفریحی را به خاطر سیگار کشیدن از دست می دهید. شما ممکن است از رفتن به رستوران هایی که سیگار کشیدن در آنجا ها آزاد نیست صرف نظر کرده و یا در برقراری ارتباط با بعضی از اعضای خانواده یا دوستان خودتان بخاطر اینکه در آن مکان ها یا موقعیت ها نمی توانید سیگار بکشید دچار محدودیت های جدی خواهید شد.

چه مواقعی بایستی به پزشک مراجعه نمایید؟
اگر تاکنون سعی کرده اید که سیگار کشیدن را ترک کنید، اما نتوانسته اید به خوبی این کار را انجام دهید، این را بدانید که تنها شما نبوده اید! اکثر افراد سیگاری تلاش های زیادی را برای ترک کردن سیگار انجام می دهند تا به یک حالت عدم مصرف پایدار و طولانی مدت سیگار دست بیابند.
اگر واقعا می خواهید سیگار کشیدن را ترک کنید بایستی به دنبال یک برنامه درمانی باشید که به هر دو جنبه از ویژگی های جسمانی و رفتاری وابستگی به نیکوتین توجه داشته باشد. استفاده از داروها و کار با مشاورانی که به طور خاصی آموزش دیده اند تا به مردم در جهت ترک سیگار کمک کنند(متخصص درمانی مواد دخانی) شانس موفقیت شما را به میزان قابل توجهی افزایش خواهد داد.
از دکتر، مشاور و یا درمانگر خود بخواهید که به شما در طراحی یک برنامه درمانی مختص شما کمک کند و یا به شما توصیه هایی را برای کمک به ترک سیگار نماید.

علل
نیکوتین یک عامل شیمیایی در توتون است که شما را به کشیدن مجدد سیگار وادار می کند. نیکوتین بسیار اعتیاد آور بوده که با استنشاق دود تنباکو و یا توتون به ریه ها وارد می شود، و از آنجا به سرعت به خون رسانیده شده و در عرض چند ثانیه پس از پک زدن به سیگار، به مغز برسد. نیکوتین در مغز، تولید مواد شیمیایی به نام نوروترانسمیترها را افزایش می دهد که به تنظیم خلق و خو و رفتار کمک می کنند.
دوپامین، یکی از این انتقال دهنده های عصبی می باشد، که از "مرکز احساسات" مغز انتشار یافته و موجب بهبود حالت و ایجاد وضعیت خوشایندی در فرد می شود. تجربه این اثرات نیکوتین است که باعث می شود اساسا توتون و تنباکو بسیار اعتیاد آور باشند.
وابستگی نیکوتین شامل مسائل رفتاری (عادت ها، سرگرمی ها، احساسات) و همچنین عوامل فیزیکی است. وجود این ارتباطات رفتاری با سیگار کشیدن ممکن است به عنوان عامل شروع کننده ای برای فعال شدن احساس تمایل به مصرف توتون و تنباکو عمل نمایند، حتی اگر شما برای مدتی سیگار نکشیده باشید.

رفتار و نشانه هایی که ممکن است با سیگار کشیدن مرتبط باشد عبارتند از:
• تمایل به کشیدن سیگار در برخی از زمان های روز، به عنوان مثال اولین چیز در شروع صبح، همراه با قهوه و یا چایی صبحانه و یا در طول استراحت در محل کار
• پس از غذا
• پس از نوشیدن الکل
• حضور در مکانهای خاص و یا بودن با دوستان
• زمان صحبت کردن با تلفن
• بودن در شرایط تنش زا یا زمانی که احساس افسردگی می کنید
• دیدن کشیدن سیگار و یا استنشاق بوی سیگار
• در حین رانندگی با اتوموبیل
برای غلبه بر وابستگی شما به دخانیات، شما باید از عوامل شروع کننده در خود آگاهی داشته باشید و برنامه ای را برای مقابله با رفتارها و عادت هایی که با سیگار کشیدن ارتباط دارند، را ایجاد کنید.

عوامل خطر
هر کسی که سیگار می کشد یا از سایر انواع دخانیات استفاده می کند، در معرض خطر اعتیاد و وابستگی به نیکوتین قرار می گیرد. عوامل موثر بر کسانی که از دخانیات استفاده می کنند عبارتند از:
ژنتیک. احتمال اینکه سیگار کشیدن را شروع کنید و سیگار کشیدن را ادامه دهید، ممکن است تا حدودی ناشی از عوامل وراثتی باشد.عوامل ژنتیکی ممکن است بر چگونگی دریافت و پاسخ گیرنده های موجود بر روی سطح سلول های عصبی مغز شما نسبت به دوزهای بالای نیکوتین حاصل شده از سیگار، تاثیر گذار باشند.
نفوذ خانه و همسالان. کودکانی که با والدین سیگاری رشد می کنند، احتمال سیگاری شدن آنها بیشتر است. همچنین کودکانی که دوستان سیگاری دارند احتمال بیشتری برای کشیدن سیگار دارند. شواهد نشان می دهد که دیدن صحنه های کشیدن سیگار در فیلم ها و اینترنت می تواند جوانان را به کشیدن سیگار تشویق کند.
سن. اکثر مردم در دوران کودکی و یا سالهای نوجوانی کشیدن سیگار را شروع می کنند. وقتی که در سنین جوانی شروع به سیگار کشیدن می کنید، احتمال بیشتری دارد که بعدها و در سنین بزرگسالی تبدیل به یک فرد سیگاری قهار شوید.
افسردگی و یا بیماری روانی دیگر. مطالعات بسیاری ارتباط بین افسردگی و سیگار کشیدن را نشان می دهند. افرادی که دچار افسردگی، اسکیزوفرنی، اختلالات استرس پس از سوانح و اتفاقات (PTSD) و یا سایر انواع بیماری روانی هستند، احتمال بیشتری دارد که سیگاری شوند.
استفاده از مواد. افرادی که از الکل و داروهای غیر قانونی استفاده می کنند، احتمال بیشتری برای سیگاری شدن دارند.

عوارض جانبی
دود سیگار شامل بیش از 60 نوع مواد شیمیایی شناخته شده عامل سرطان و هزاران ماده مضر دیگر است. حتی سیگار هایی با عنوان "کلا طبیعی" و یا سیگارهای گیاهی، مواد شیمیایی دارند که برای سلامتی شما مضر هستند.
سیگار تقریبا به هر اندام از بدن شما آسیب می رساند و سیستم ایمنی بدن شما را مختل می کند. حدود نیمی از سیگاری های حرفه ای از یک بیماری مرتبط با توتون می میرند.
هم اکنون زنان سیگاری در معرض خطر مساوی با مردان سیگاری برای ابتلا و مرگ ناشی از سرطان ریه، بیماری های انسدادی مزمن دستگاه تنفسی و بیماری های قلبی- عروقی ناشی از مصرف دخانیات می باشند.
اثرات منفی بهداشتی سیگار کشیدن عبارتند از:
سرطان ریه و سایر بیماری های ریه. سیگار کشیدن عامل ایجاد حدود 9 مورد از 10 مورد سرطان ریه می باشد. علاوه بر این، سیگار کشیدن باعث ایجاد سایر بیماری های ریه مانند آمفیزم و برونشیت مزمن می شود. همچنین کشیدن سیگار باعث بدتر شدن وضعیت آسم می شود.
سرطان های دیگر. سیگار کشیدن یکی از علل اصلی سرطان مری، حنجره، گلو(حلق) و دهان است و با سرطان مثانه، پانکراس، کلیه و گردن رحم و برخی از لوسمی ها(سرطان خون) در ارتباط است.به طور کلی، سیگار کشیدن باعث 30 درصد از کل مرگ و میر های مربوط به سرطان می شود.
مشکلات سیستم قلب و گردش خون. سیگار کشیدن خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی، از جمله حمله قلبی و سکته مغزی و مرگ و میر ناشی از آن ها را افزایش می دهد. حتی کشیدن فقط یک تا چهار سیگار در روز خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش می دهد. اگر بیماری قلبی و یا عروق خونی مانند نارسایی قلبی دارید، سیگار کشیدن می تواند وضعیت شما را بدتر کند. با این حال، ترک سیگار خطر ابتلا به حمله قلبی را حدود 50 درصد در سال اول کاهش می دهد.

دیابت. سیگار کشیدن باعث افزایش مقاومت به انسولین می شود که می تواند باعث ایجاد دیابت نوع 2 گردد. اگر دچار دیابت هستید، سیگار کشیدن می تواند روند پیشرفت عوارض دیابت مانند بیماری های کلیوی و مشکلات چشمی را تسریع بخشد.
مشکلات چشم. سیگار کشیدن می تواند خطر ابتلا به مشکلات جدی چشم مانند آب مروارید و از دست دادن بینایی و یا تاری دید را افزایش دهد.
ناباروری و ناتوانی جنسی. سیگار کشیدن خطر کاهش باروری در زنان و ناتوانی جنسی در مردان را افزایش می دهد.
عوارض بارداری و نوزادان. مادرانی که در حین بارداری سیگار می کشند، احتمال سقط جنین، زایمان زودرس، وزن کم بچه هنگام تولد و سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) در آنها بیشتر است.
سرما خوردگی، بیماری آنفولانزا و سایر بیماری ها. افراد سیگاری بیشتر مستعد ابتلا به عفونت های تنفسی مانند سرماخوردگی، آنفلوآنزا و برونشیت هستند.
ضعیف شدن حس ها. سیگار کشیدن حس های شما از جمله حس بویایی و چشایی شما را ضعیف می کند لذا غذاها برایتان اشتها آور و خوشمزه نخواهند بود.
دندان ها و بیماری های لثه. سیگار کشیدن با افزایش خطر ابتلا به التهاب لثه (ژنژویت) و عفونت جدی لثه همراه است که می تواند سیستم پشتیبانی دندان ها را از بین ببرد(پریودنتیت).

ظاهر فیزیکی. مواد شیمیایی موجود در دود مواد دخانی می توانند ساختار پوست شما را تغییر دهند، و باعث ایجاد پیری زودرس و چین و چروک می شود. سیگار کشیدن همچنین دندان ها، انگشتان دست و ناخن های شما را زرد زنگ می کند.
خطر برای خانواده شما. همسر و سایر افرادی که با فرد سیگاری زندگی می کنند نسبت به افرادی که با فرد سیگاری زندگی نمی کنند، خطر ابتلا به سرطان ریه و بیماری قلبی در آنان بیشتر است. اگر شما سیگار می کشید، این را بدانید که فرزندان شما بیشتر مستعد ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS)، عفونت گوش، سرماخوردگی و احتمال بدتر شدن آسم هستند.
پیشگیری
بهترین راه برای جلوگیری از وابستگی به دخانیات این است که در وهله اول سیگار نکشید.
بهترین راه برای جلوگیری از سیگار کشیدن فرزندانتان این است که خودتان سیگار نکشید. تحقیقات نشان داده است کودکانی که والدین آنها سیگار نمی کشند و یا به طور موفقیت آمیزی سیگار کشیدن را ترک کرده اند، به احتمال خیلی زیاد سیگاری نخواهند شد.
در اینجا مواردی برای جلوگیری از اعتیاد به نیکوتین و بسیاری از بیماری های مرتبط با سیگار کشیدن وجود دارند:
در مورد کشیدن سیگار با بچه های خود صحبت کنید. به آنها در مورد خطرات دخانیات بگویید. آنها را تشویق کنید که به سلامت خود توجه خوبی داشته باشند. صحبت های شما با کودکانتان برخلاف آنچه که در فیلم ها و اینترنت مشاهده می کنند، می تواند تاثیرات مطلوب زیادی در مورد نکشیدن سیگار بر روی آنها داشته باشد.
با نوجوانان خود در ارتباط باشید. مطالعات نشان می دهد که سیگار کشیدن در سال های نوجوانی احتمال بیشتری برای تبدیل شدن به یک عادت دارد. از آنان بپرسید که کدامیگ از دوستانشان سیگار می کشند. بچه هایی که دوستان سیگاری دارند نسبت به بچه هایی که دوستان سیگاری ندارند، احتمال بیشتری برای سیگاری شدن دارند. به بچه هایتان کمک کنید تا راههایی را برای مقابله با این فشار همگانی برنامه ریزی کنند. اجازه دهید فرزند شما در مورد سایر اشکال مواد دخانی غیر از سیگار و همچنین خطرات قابل توجه ناشی از آنان، اطلاعاتی را کسب نماید.
ترویج محیط های سیگار نکشیدن. سیگار کشیدن در منزل را قدغن کنید. از قوانینی که کشیدن سیگار در محل های کار را منع می کنند، حمایت کنید. مکان های عمومی از جمله رستوران هایی که در آنجا سیگار کشیدن ممنوع است را حمایت کنید. در تشکیلات و برنامه های اجتماعی و مدارس مربوط به ترک سیگار عضو شده و فعالیت نمایید.
حمایت از قوانینی که افزایش مالیات بر محصولات دخانیات را اعمال می کنند. قیمت های بالای محصولات دخانی نوجوانان را از شروع به سیگار کشیدن دلسرد می کنند.ترکیبی از قیمت های بالاتر محصولات دخانی و قوانین مربوط به منع کشیدن سیگار در محل کار، موثرترین سیاست های بهداشت عمومی برای کاهش مصرف سیگار در بزرگسالان و پیشگیری از شروع کشیدن سیگار در جوانان و نوجوانان است.