آنچه باید در مورد جعبه ی سیاه هواپیماها بدانید!

حقایقی مرموز درباره ی جعبه ی سیاه هواپیما

حتما تا به حال اسم جعبه سیاه را از اخبار یا در فیلم های سینمایی شنیده اید. این جعبه یکی از اجزای مهم در هواپیما یا دیگر وسایل حمل و نقل می باشد که در این مقاله سعی داریم بیشتر به آن بپردازیم. با آژانس چهارفصل همراه باشید.

•    ابتدا به این موضوع می پردازیم که جعبه سیاه هواپیما چیست؟ در واقع جعبه ی سیاه، دستگاهی است که قادر می باشد، اطلاعات پرواز را ضبط کند. هم چنین حاوی پارامترهای خاصی  می باشد که می تواند در طول پرواز اطلاعات کابین خلبان را ذخیره سازد.

•    برای اولین بار در سال 1942، اصطلاح جعبه ی سیاه، توسط ماتا هاری ابداع شد و امروزه این وسیله به همین نام در بین مردم شناخته می شود.

•    با اینکه اسم این وسیله، جعبه سیاه است اما معمولا این جعبه را به رنگ نارنجی شبرنگ، فسفری و یا قرمز می سازنند. 

•    شاید برای شما این سوال پیش بیاید که چرا این جعبه به رنگ قرمز یا نارنجی ساخته می شود؟ دلیل آن هم این است که پیدا کردن جعبه ای به رنگ قرمز در بدنه هواپیما،  بسیار راحت تر است.

•    هواپیما دارای دو جعبه ی سیاه است. جعبه ای که اطلاعات پرواز (Flight Data Recorder) را ثبت و ضبط می کند که FDR نام دارد و دیگری، وظیفه ی ضبط و حفظ تمامی صداها و گفتگوهای کابین خلبان (Cockpit Voice Recorders) را بر عهده دارد که اصطلاحا به آن CVR می گویند.

•    دستگاه FDR، وظیفه ذخیره اطلاعات مربوط به پرواز مثل نحوه کنترل پرواز و عملکرد موتور هواپیما را دارد.

•    دستگاه CVR  صداها و گفتگوهای اتاقک خلبان را ذخیره و ضبط می کند. هم چنین مکالمه های بین کارکنان هواپیما، تماس بین خلبان و برج مراقبت، صدای موتور، صدای اخطار و آژیرهای هواپیما، صدای انفجار و سانحه را ثبت می نماید.

•    زبان جعبه ی سیاه هواپیما، انگلیسی می باشد ولی به دلیل نقش مهم فرانسوی ها در صنعت هواپیمایی، زبان دوم جعبه ی سیاه هواپیماها، به زبان فرانسوی تنظیم شده است.

•    جعبه های سیاه هواپیما، بسیار با دوام و مقاوم ساخته شده اند. قبل از نصب جعبه سیاه، آزمایشات مختلف و سختی را روی آن انجام می دهند و در صورتی که با موفقیت از این آزمایش ها عبور کردند، اجازه ی نصب در داخل هواپیما را پیدا می کنند. این آزمایشات مقاوت سنجی شامل مقاومت در برابر آب نمک، خوردگی با انواع مواد شیمیایی، ضربه، فشار عمق های دریایی، مقاومت آهنین در برابر دستگاه های نفوذی و آتش سوزی می باشد.

•    حافظه جعبه ی سیاه هواپیماها، بسیار مهم است و تحت هیچ شرایطی نباید از بین برود.

•    اصطلاح جعبه سیاه، نامی است که در بین مردم رواج دارد و افرادی که در صنعت هواپیمایی فعالیت می کنند، تحت هیچ عنوانی این دستگاه را جعبه ی سیاه نمی نامند.

•    ظرفیت ضبط مکالمات هر جعبه سیاه، حدود 25 ساعت می باشد که تنها دو ساعت آن مربوط به مکالمات خلبان است و بقیه ساعات حاوی مکالمات خدمه و سایر بخش های هواپیما می باشد. در صورتی که سانحه هوایی رخ دهد، تمام اتفاق هایی که در کابین خلبان اتفاق افتاده، مورد بررسی قرار می گیرد.

•    عمر استفاده جعبه ی سیاه هواپیماها بسیار زیاد است. در صورتی که هواپیما هم صدمه ببیند، این دستگاه، پس از این که اطلاعات آن تخلیه شد، قابلیت استفاده ی مجدد را دارد.

•    شاید جالب باشد که بدانید، هر کسی می تواند جعبه ی سیاه مختص به خودش را داشته باشد. امروزه شرکت های هواپیمایی بسیار پیشرفت کردند و از هوش مصنوعی، به عنوان نسل جدید جعبه سیاه ها استفاده می کنند. در حال حاضر در سراسر جهان، هر کسی در بازار سیاه می تواند با پرداخت ۳۰ هزار دلار به بالا یکی از این دستگاه های مرموز و مقاوم را برای خودش داشته باشد.

•    هر جعبه ی سیاه هواپیما، مجهز به یک موقعیت یاب است. حتی اگر این دستگاه در اعماق اقیانوس ها هم بیافتد، با انتشار پالس های صوتی، دیگران را از موقعیت خود مطلع می کند. باتری این دستگاه تا 30 روز بعد از وقوع سانحه دوام دارد و تا تمام شدن شارژ باتری، هر دقیقه یک بار، از خود پالس می فرستد. البته در حال حاضر، با پیشرفت تکنولوژی، این زمان به ۹۰ روز افزایش یافته است.

•    دستگاه های FDR را به دلیل اینکه در ورقی از تیتانیوم و یا فولاد ضد زنگ می پیچند، دارای مقاومت بسیار زیادی می باشد. این پوشش، توسط شلیک توپ های هوایی، سقوط های آزمایشی در شرایط سخت، وزنه ی ۲۲۷ کیلوگرمی، شلیک گلوله های مخصوص ارتش آمریکا و بسیاری از آزمایش های دیگر مقاوم سازی شده است. شاید جالب باشد که بدانید  FDR پیچیده شده در ورق تیتانیوم، بعد از اینکه یک جت سقوط کرد و در نهایت آتش گرفت، توانست سالم بماند و اطلاعات مفیدی را به کارشناسان ارایه بدهد.