شرح جزئیات ساختمانی تالار گنجینه

شرح جزئیات ساختمانی تالار گنجینه

ساختمان دیوار

خشت های خاکستری رنگی که برای ساختمان این دیوار و دیوارهای دیگر ساختمان گنجینه به کار برده شده از کاه و گل است که در آفتاب خشک شده و شکل آنها چهار گوشه و پهلوی آنها بین ۳۲ تا ۳۴ سانتی متر و تناوری آنها ۱۲ سانتی متر می باشد. گلی که لای خشت ها گذاشته شده دارای یک لایه کاه گل و آهک است و در بسیاری جاها ۱۵ تا ۱۷ سانتی متر بلندی دارد. خشت های جبهه دیوار با نا آراستگی چیده شده است. هر دو روی دیوار مانند همه دیوارها با یک لایه کاه و گل پوشیده شده است. این پوشش دو تا پنج سانتی متر تناوری دارد. و در برخی جاها چندین لایه دیده می شود. همه دیوارها را با گونه ای گچ سبز خاکستری رنگ پوشانیده اند که چون پی در پی روی آن ها رنگ زده اند در برخی جاها به تناوری (ضخامت) یک سانتی متر می رسد. برای بررسی پوشش دیوارها که آقای ماتسون آن را یک لایه گل قهوه ای رنگ و پوشش نازک خاکستری (سبز خاکستری می داند در برخی جاها کاه گل و سفیدکاری دیوار تا پایین تر از رویه اتاق پایانه زیرین دیوار می رسد و روشن می شود که پیش از پوشش رویه اتاق دیوارها را به پایان برده بوده اند و در برخی جاهای دیگر کاه گل و سفیدکاری، تنها تا رویه کف اتاق است.

کف اتاق ها

کف ساختمان گنجینه دارای سه یا چهار لایه است که روی خاک و سنگی که برای هموار کردن کف بنا به کار برده اند، قرار دارد. آزمایش هایی که به ژرفای پنجاه سانتی متر زیر کف انجام شد به زمین بکر نرسید. پایین ترین لایه کف که پنج تا ده سانتی متر تناوری دارد از خاکی به رنگ بین کرم و زرد است؛ برای بهره آزمایش، نمونه ای از این خاک که آقای ماتسون آن را کربنات آهک می داند و از اتاق شماره ۳۳ و یک پاره از پوشش کف اتاق شماره ۶۴ گرفته شده است. در بررسی ها نشان نمی دهد که زیر کف ساختمان ها پس از آن در تخت جمشید این گونه خاک دارای کربنات آهک به کار رفته باشد.

لایه پس از آن که به راستی لایه زیر کف است ده تا پانزده سانتی متر تناوری دارد و عبارت است از سنگ ریزه و قلوه سنگ که با خاک آمیخته یا کوفته شده است. رنگ این لایه زیرین در دو بخش نخستین خزانه یعنی جنوب تالار شماره ۳۸، خاکستری پر رنگ است. لایه زیر کف تالار ۳۸ و اتاق های فرعی آن و بیشتر پاره های کف در همه بنا، رنگ روشن تر دارد. این میزان شاید نسبت به برآورد آقای هینز از بلندی پاگرد ۲۵ و راه پله ۴۹ که به آسمانه پایان می پذیرفت اندازه ای گزافه گویی می باشد.

لایه سوم که عبارت است از گچ به قطر یک سانتی متر، در بیشتر جاها از لایه زیر کف تمیز داده نمی شود و این دو لایه زیر کف، به هم آمیخته شده است تا کف اتاق، هموار و یک رویه شود. رنگ بیرونی روی کف دارای ماده قرمز نزدیک به قهوه ای است که تناوری آن نیم تا 5/ 2 میلی متر است. برای بررسی این پوشش قرمز رنگ از تالار ۷۳ که آقای ماتسون، آن را گل اخرا می داند، در ایوان تخت جمشید شیراز تنها یک بنای دیگر پیداست که کف آن همین رنگ است و آن کاخ داریوش یکم می باشد و همین رنگ پوشش کف بنا در بخش هایی از ساختمان های جنوب ایران که خاک برداری آنها انجام شده است و در کرانه کاخ داریوش یکم در شوش (نگاه شود به رازی گاران شاهی، داریوش یکم و جانشینان او) و در بنای پارسی بابل دیده شده است.